Taşıyıcı Gebelik ve İnsan Hakları İlişkisindeki Güncel Soru ve Sorunlar: Global Bir Çerçeve

Authors : Elif Çelik

Pages : 395-433

Doi:10.58733/imhfd.1545349

View : 153 | Download : 150

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan hakları düşüncesi ve insan hakları hukukuyla ele alınacak olduğunda taşıyıcı gebelik, bu yönteme erişimi olan, bu yöntemi sunan, bu yöntemden faydalanan ve bu yöntem sonucunda dünyaya gelen kişiler adına uyandırdığı etik sorular ve doğurduğu pratik sorunlar bakımından problemli bir konumda yer almaktadır. Bu çalışmada, taşıyıcı gebeliğin farklı boyutları hesaba katılarak, dünya genelindeki seyrinin ve konuya ilişkin yasal düzenlemelerin konu edinilmesinin ardından, taşıyıcı gebelik ve insan hakları tartışmalarında gelinen son noktayı ortaya koyan güncel bir çerçeve çizilmektedir. Çalışma, taşıyıcı gebelik uygulamasının farklı tarafları olan kadınlar, ebeveyn adayları ve çocuklar açısından konu olabilecek insan hakları soru ve başlıklarını ortaya koymakta ve böylelikle konunun insan hakları bakımından kaçınılmaz olarak ortaya çıkan çok boyutlu doğasını konu edinmektedir. Bu bakımdan çalışma, taşıyıcı gebelik pratiğini etik olarak doğrulamayı ya da yanlışlamayı hedeflemenin ötesinde, konuya ilişkin problem arz eden farklı noktalara, insan hakları argümanlarıyla yaklaşırken seçilebilecek olan yolların bir ön-izlemesini sunmayı amaçlamaktadır. Geride bıraktığımız yıllarda taşıyıcı gebelik konusunun belirli sayıda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararına da konu olabilmiş olması gerçeğini hesaba katarak çalışma, bunlar arasından, taşıyıcı gebelik konusundan doğan sorunları ihtiva etmek bakımından görece komplike unsurlar barındırıyor olması nedeniyle, güncel tarihli olan bir kararı, eleştirel bir süzgeçten ele almaktadır.
Keywords : Taşıyıcı Annelik, Taşıyıcı Gebelik, İnsan Hakları, Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı, Üreme Hakları, Kadın Hakları, Çocuk Hakları