Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesinde Akrabalar Arasında Yapılan Satışların Muvazaalı Olduğuna İlişkin Fiili Karine ve Güncel Yargı Kararlarındaki Durum

Authors : Ayşenur Şahin Caner

Pages : 321-342

Doi:10.58733/imhfd.1609495

View : 43 | Download : 145

Publication Date : 2025-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk Medeni Kanunu m. 222/III hükmü ile edinilmiş mallara katılma rejimine ilişkin kanuni bir karine getirilerek, bir eşin bütün mallarının aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal olacağı kabul edilmiştir. Bu hüküm gereğince, edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinde mal rejiminin geçerli olduğu dönemde eşlerden biri adına satın alınan malın kanuni karine gereği edinilmiş mal olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak uygulamada bazı kararlarında Yargıtay, bu kanuni karine yerine eşlerden birinin akrabaları ile yapmış olduğu satış sözleşmelerinin hayatın olağan akışına göre, fiili karine gereği, bağışlama kabul etmiş ve bu karinenin aksini, yani parasını vererek gerçek anlamda satın alındığını iddia eden eşin iddiasını ispatla yükümlü olduğu yönünde kararlar vermiştir. Güncel kararlarında ise Yargıtay isabetli şekilde, edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde satın alınan malların kanuni karine gereğince edinilmiş mal olduğunu kabul etmiş ve aksini iddia edenin bu iddiasını ispatla yükümlü olduğu yönünde kararlar vermiştir. Eşlerden birinin akrabasıyla yapmış olduğu satış sözleşmesini fiili karine gereğince muvazaalı kabul edip bu satışı bağışlama ve dolayısıyla iktisap edilen mal varlığı değerini kişisel mal olarak kabul etmek yerine, kanuni karineyi uygulayarak edinilmiş mal olarak kabul etmek zayıf eşin korunması amacına daha uygun bir yorum olacaktır. Edinilmiş mal karinesinin aksini iddia eden ise TMK m. 6 ve HMK m. 190 hükümleri gereğince bunu ispat etmek zorundadır.
Keywords : Edinilmiş mal karinesi, fiili karine, mal rejiminin tasfiyesi, eşlerin malları, ispat