İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihadında İnanç Hürriyeti ve Tezahürlerinin Sınırlandırılması

Authors : Abdülkadir AKIL

Pages : 5-32

View : 18 | Download : 4

Publication Date : 2019-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dini özgürlüklerin tezahürlerinin sınırlanması hem tarihte hem de günümüz modern ulus-devletlerinde mühim bir mesele olmuştur. Bu çalışma, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin İHAS inanç hürriyeti konusuna nasıl yaklaştığını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bunu yaparken müellif, dini hürriyetlerin Sözleşme Organları tarafından nasıl algılandığı ve taraf devletlerin hangi hallerde Sözleşme’ye aykırı hareket ettiklerine karar verildiğini izah etmektedir. İnanç hürriyeti ve tezahürlerinin sınırlanması İHAS’ın dokuzuncu maddesinde öngörülmüştür. Mezkur maddenin başlığı “kanaat düşünce , vicdan ve din hüriyeti” ismini taşımaktadır. Bu çalışma yalnızca Sözleşme Organlarının inanç hürriyetine ilişkin tutumunu aktarmakla kalmıyor aynı zamanda bu tutuma ilişkin eleştirel bir bakış açısı da sunmaktadır. Başörtüsü takılması konusundaki tutumu ve Mahkeme’nin Alevi Cemaati’ne ilişkin son kararı, bu çalışma kapsamında eleştirilen yönlere örnek verilebilir. Aleviler İslam’ın Sufi yorumu içinde değerlendirilen bir dini tarikattır. Mahkeme, İzzettin Doğan ve Diğerleri’nin inter alia Alevi dini liderlerinin hukuken tanınması ve Alevi Cemaati’nin kültürel ve dini toplantılarının yapıldığı cemevlerine bedava elektirik verilmesi gibi talepleri içeren dilekçelerinin Hükümet tarafından reddedilmesi işlemini Türkiye’nin Sözleşme’ye aykırı hareket etmesi olarak değerlendirmiştir
Keywords : inanç hürriyeti, inanç özgürlüğü, din ve vicdan hürriyeti, din vicdan ve kanaat düşünce hürriyeti, inanç hürriyetinin İHASa göre sınırlandırılması, Alevi Cemaati, Alevilik, cemevleri, İHAS madde 9