Zeyrek Sosyal Sigortalar Kurumu Külliyesi'nin Yapı ve Strüktür Bağlamında İncelenmesi

Authors : Muhammed Emin AKYÜREK, Mehmet Selim ÖKTEN

Pages : 27-37

View : 26 | Download : 17

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye toplumunun cumhuriyetin ilanı ile birlikte aradığı yeni kimlik arayışı mimariye de yansımıştır. Cumhuriyet döneminde Sedad Hakkı Eldem ve Emin Onat’ın önderliğinde gelişen II. Ulusal Mimarlık akımı ile plan tipinde ve yapı elemanlarında standardizasyon, yerli malzeme ve yerli iş gücü kavramları ortaya çıkmıştır. Eldem’in II. Ulusal Mimarlık Akımı’nın ışığında, Geleneksel Türk Evi üzerine sağlamış olduğu edinimin bir yorumu olarak ortaya koyduğu projelerden birisi Zeyrek Sosyal Sigortalar Kurumu Külliyesi’dir. Unkapanı ile Saraçhane’yi birbirine bağlayan cadde üzerinde bulunan Zeyrek SSK Külliyesi Zeyrek yokuşunun alt kotuna kadar küçülerek alçalan 5 ayrı kütleden oluşmaktadır. Kullanılan standart söve, pencere, cephe kaplaması ve saçaklar yapıya karakteristik özellik katmaktadır. Betonarme karkas sistemle oluşturulmuş bu yapı, belirgin ve standart akslarla oluşturulmuş bir strüktürel sisteme sahiptir. Bina kompleksinin öne çıkan karakteristik özelliklerinden olan çift çıkmalar, döşeme üzerine yerleştirilen prefabrike betonarme söveler ile desteklenmektedir. Böylelikle bu yapı manzumesi, Geleneksel Türk Sivil Mimarisi öğelerinin dönemin inşaat teknikleriyle yeni bir ifadesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1964’ten beri ayakta olan Zeyrek SSK kompleksinin strüktürel incelemesini yapmak ve yapısal elemanlarının güncel durumunu tespit etmektir. Bu kapsamda: ·        Yapıyla ilgili çeşitli kaynaklar süperpoze edilerek kısmi olarak tekrar projelendirilmiştir. ·        Yapı elemanlarının boyutları ve yapıya dair olası hasarlar yerinde gözlemlenerek tespit edilmiştir. ·        Yapının taşıyıcı sisteminin güncel deprem yönetmeliğine uygun olmayan tarafları ortaya konmuştur. Bunların sonucunda elde edilen verilerle konstrüksiyonel sürdürülebilirliğin; doğru detaylandırma, uygun malzeme seçimi ve düzgün işçilik ile sağlanabileceği kanısına varılmıştır.
Keywords : II Ulusal Mimarlık Akımı, Sedad Hakkı Eldem, Zeyrek SSK, Strüktür