Spontan bakteriyel peritonitli hastalarda hastane içi mortaliteyi etkileyen faktörler

Authors : Ramazan GÖKDEMİR, Müge USTAOĞLU, Hasan ERUZUN, Ahmet BEKTAŞ

Pages : 150-156

Doi:10.17941/agd.1055297

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2022-01-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Giriş ve Amaç: Spontan bakteriyel peritonit, dekompanse karaciğer sirozunun sık görülen ve mortalitesi yüksek bir komplikasyonudur. Bu çalışmada spontan bakteriyel peritonitli sirotik hastalarda hastane içi mortaliteyi etkileyen faktörlerin saptanması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Hastanemiz Gastroenteroloji Kliniği’nde 5 yıllık periyot içinde hastanede yatan 129 sirotik hasta ve bu hastalarda gelişen 151 spontan bakteriyel peritonit epizodu retrospektif olarak değerlendirildi. Tüm hastaların demografik özellikleri, laboratuvar parametreleri, asit mayi tetkikleri, Child-Turcotte Pugh, son dönem karaciğer hastalığı modeli, sodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli skorları, siroz komplikasyonları incelendi ve sağ kalan grup ile exitus olan grup bu parametreler yönünden karşılaştırıldı. Bulgular: Hastaların %57.3’ü (n = 74) erkek ve %42.7’si (n = 55) kadındı, yaş ortalaması 60.4 ± 12.7 yıl (20 - 90) olarak bulundu. Hastalarda en sık siroz nedeni %32.6 oranı ile hepatit B virüsü idi. Hastaların %41.7’si Child-Turcotte Pugh-B ve %58.3’ü Child-Turcotte Pugh-C evresinde idi. Child-Turcotte Pugh-C evresinde hastane içi mortalite oranı Child-Turcotte Pugh-B evresinde göre anlamlı olarak yüksekti (p = 0.01). Exitus olan grupta lökosit ve nötrofil sayısı, kan üre nitrojeni, bilirübin, uluslararası normalleştirilmiş oran değeri ve asit mayi lökosit ve nötrofil sayısı sağ kalan gruba göre daha yüksek saptandı (p < 0.001). Child-Turcotte Pugh, son dönem karaciğer hastalığı modeli ve sodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli skorunun hastane içi mortalite ile ilişkili olduğu ve son dönem karaciğer hastalığı modeli skorunun hastane içi mortaliteyi öngörmede sodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli ve Child-Turcotte Pugh skorundan daha üstün olduğu bulundu (p < 0.001). Böbrek yetmezliği gelişen hastalarda hastane içi mortalite oranı daha yüksekti (%52.7’ye karşı %12.5; p < 0.001). Hepatik ensefalopati (%48.9’a karşı %17.3; p < 0.001), hepatorenal sendrom (%85.7’ye karşı %13.8; p < 0.001) ve diğer enfeksiyonların gelişimi (%48.5’e karşı %21.2; p = 0.003) ile hastane içi mortalite arasında anlamlı ilişki saptandı. Sonuç: Spontan bakteriyel peritonitli hastalarda lökosit ve nötrofıl yüksekliği, kan üre nitrojeni, bilirübin, uluslararası normalleştirilmiş oran, asit mayi lökosit ve asit mayi nötrofil sayısı yüksekliği hastane içi mortaliteyi olumsuz yönde etkilemektedir. Hastalarda böbrek yetmezliği gelişimi, asit mayi kültür pozitifliği, hepatik ensefalopati, hepatorenal sendrom ve enfeksiyon gelişimi hastane içi mortaliteyi arttırmaktadır. Skorlama sistemlerinden son dönem karaciğer hastalığı modeli skoru, hastane içi mortaliteyi öngörmede sodyum-son dönem karaciğer hastalığı modeli ve Child-Turcotte Pugh skorundan daha üstündür.
Keywords : Siroz, hastane içi mortalite, spontan bakteriyel peritonit