Turkish-Greek Rapprochement in the 1930s: The British Factor as a Third Party

Authors : Emine Tutku VARDAĞLI

Pages : 73-91

Doi:10.17550/akademikincelemeler.849369

View : 35 | Download : 18

Publication Date : 2021-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Uluslararası ilişkilerde üçüncü taraf etkisi 1990’larda çatışma çözümü bağlamında popülerite kazanmıştır. Ancak, modern dönem Türk-Yunan ilişkileri daima bir üçüncü taraf etkisi üzerinden tartışılmıştır ve İngiltere diğer ülkeler arasında daima en önemli üçüncü taraf olarak öne plana çıkmıştır. Bu çalışma, İngiltere’nin 1930’lardaki Türk-Yunan yakınlaşmasına etkisini incelemektedir. İngiliz etkisi, Türk bakış açısından genelllikle bir Büyük Güç baskısı ya da “iki millet arasındaki ihtilafların kışkırtıcısı” olarak algılanırken, Yunan bakış açısından “müttefiklerin işbirliği” olarak değerlendirilmiştir. Oysaki bu çalışma İngiltere’nin tarafların herhangi biri açısından “provakatör” ya da “müttefik” rolü üstlenmediği özel bir konjonktüre odaklanmaktadır. Tarihsel kaynaklara referansla, İngiltere’nin Türk-Yunan meselelerine yaklaşımının İki Savaş arası dönemde gerçekleşen kapsamlı dönüşümlere parelel olarak 1920’lerin sonlarından itibaren dramatik bir biçimde değiştiği ortaya konulmaktadır. Spesifik olarak, İngiltere’nin Büyük Buhrana yanıt olarak finansal politikalarını revize etmesinin ve bir deniz gücü olarak Doğu Akdeniz’den çekilmesinin Yunanistan’nın ani bir diplomatik girişimle dış politika yönünü değiştirerek Türkiye’ye barışçıl bir uzlaşı önermesine neden olduğu iddia edilmektedir. Bu çalışma, söz konusu yakınlaşma girişimini karizmatik liderlerin çabalarına bağlamaktan ziyade, konuyu realistik bir bakış açısıyla iki savaş arası dönemde uluslararası sistemik unsurlara paralel olarak değişen İngiliz politikaları çerçevesinde analiz etmektedir.
Keywords : Türk Yunan ilişkileri, Venizelos, Doğu Akdeniz, Yakınlaşma Politikası