Uzunlamasına Verilerin Yer Aldığı Faktöriyel Tasarımlar için Parametrik Olmayan Yaklaşım

Authors : Can ATEŞ, Yasemin GENÇ, Meliha HAFIZ, Derya ÖZTUNA, Şehim KUTLAY, Bülent SEÇKİN

Pages : 17-29

View : 15 | Download : 14

Publication Date : 2012-12-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Uzunlamasına verilerin analizinde parametrik yöntemler oldukça yaygın olarak kullanılsa da bu yöntemlerin kullanımı, belirli varsayımların sağlanmasına bağlıdır. Son yıllarda parametrik test varsayımlarının sağlanmadığı verilerde ve/veya sıralı kategorik değişkenler kullanılarak yapılan değerlendirmelerde birden çok faktörün etkisini incelemek üzere parametrik olmayan yöntemler geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, uzunlamasına verilerin analizinde Brunner ve arkadaşları tarafından geliştirilen parametrik olmayan yöntemin tanıtılması ve Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon alanından bir veri seti üzerinde uygulamasının yapılmasıdır. Uzunlamasına verilerin parametrik olmayan yöntemlerle analizinde, parametre tahminlerinin elde edilmesinde ve test edilmek istenen hipotezlerin oluşturulmasında marjinal dağılımlar kullanılır. Hipotezlerin test edilmesinde örneklem büyüklüğüne bağlı olarak ANOVA tipi veya Wald tipi istatistik kullanılırken; tanımlayıcı istatistik olarak göreli deneme/marjinal etkileri yorumlanır. Uygulama için tedavi öncesi, tedavi sırasında ve tedaviden 3 ay sonra elde edilen Duruöz El İndeksi değerleri bağımsız iki grupta (tedavi ve kontrol) FI-LD-FI tasarımı kullanılarak karşılaştırılmıştır. Brunner ve arkadaşları tarafından geliştirilen yöntem, uzunlamasına verilerin analizinde ortaya çıkabilecek farklı deneme tasarımlarına çözüm sunmaktadır. Herhangi bir test varsayımı gerektirmemesi ve örneklem büyüklüğü bakımından kısıtı olmaması yöntemin avantajları olarak özetlenebilir.
Keywords : Parametrik olmayan yöntemler, Tekrarlı ölçümler, Uzunlamasına çalışmalar