Türkiye’deki İllerin Sosyo-Kültürel Gelişmişlik Derecelerine Göre Değerlendirilmesi

Authors : Esin FİRUZAN, Yusuf Yüksel AYVAZ, Ersen UZUN

Pages : 101-128

View : 19 | Download : 18

Publication Date : 2010-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’nin bölgelerinde gelişme sağlanması için, alınacak tedbirlerin ve uygulanacak politikaların tutarlı olması ve yatırımların dağılımında bölgesel gelişmenin dikkate alınması kaçınılmaz olmuştur. Bu araştırmada, Türkiye’de tüm illerin gelişmişlik dereceleri, sosyo-kültürel çerçeveden ölçülmeye çalışılmıştır. Bu amaçla tüm illerin sosyo-kültürel göstergeleri, çok değişkenli istatistiksel analiz yöntemleri kullanılarak homojen il grupları oluşturulmuştur. Temel bileşenler analizi ile uygun boyut derecesi bulunmuş, faktör analizi ile hangi değişkenlerin belirli faktörler altında toplanabileceği belirlenmiştir. Faktör Analizi ile elde edilen değişkenler, sosyo-kültürel açıdan daha önce hiç sınıflandırılmamış olan illerin sınıflandırılması için kümeleme analizinde kullanılmıştır. Elde edilen küme sayısı, ayrıştırma analizi için bir ön bilgi olarak kabul edilip, kümeleme analizi ile elde edilen grupların sınıflandırma başarısı hakkında fikir sahibi olmaya çalışılmıştır. Ayrıca ayrıştırma analizi ile grupları birbirlerinden ayırmada önemli rol oynayan değişkenler de belirlenmiştir. Çalışma sonunda elde edilen illerin sosyo-kültürel gelişmişlik sıralaması ile Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) 2003 yılında yayınladığı sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması karşılaştırılmıştır.
Keywords : Ayrıştırma, Faktör, Kümeleme, Sosyo kültürel gelişmişlik