İllerin Gelişmişlik Sıralamaları İçin Yapılan Çalışmaların Karşılaştırılması

Authors : Mehmet Uysal, Ilker Etikan, S Yavuz Sanisoğlu

Pages : 193-202

View : 22 | Download : 31

Publication Date : 2003-08-17

Article Type : Conference Paper

Abstract :Sosyo-ekonomik gelişmişlik kavramı tanımı ve içeriği bakımından kişi ve kuruluşlarca farklı şekilde izah edilebilen subjektif bir kavramdır. Bu nedenledir ki, yapılan çalışmalarda illerin sosyo- ekonomik gelişmişlik düzeyleri sıralaması elde edilirken illerin çeşitli yönlerini (sağlık, tarım, nüfus ve demografik, eğitim, istihdam, gelir, enerji VS.) yansıtan çok sayıda gösterge kullanılmaktadır. Çalışmalarda, farklı sayılarda alınan bu göstergeler objektif bir yöntem olan Temel Bileşenler Analizi ile çözümlenerek illerin gelişmişlik sıralaması yapılmaktadır(Tatlıdil, 1996). Elde edilen bu sıralamalardan yararlanılarak iller. 1. derecede. 2. derecede 3. derecede gelişmiş iller olarak gruplandırılmaktadır. Ancak son 10 yılda yapılan çalışmalara bakıldığında (DPT. 1991 ve 1996, Kulakoğlu 1995, Uysal, 1997, Uysal, 1998, Uysal ve Arikoğlu, 1999) elde edilen illerin gelişmişlik sıralaması oldukça farklılıklar göstermektedir. Bu çalışma, illerin sosyo-ekonomik göstergelere göre gelişme düzeylerini belirlemek amacı ile yapılan çalışmaların bir değerlendirilmesidir. Bu amaçla çalışmalarda kullanılan göstergeler ve illerin gelişmişlik sıralamalarına ait grafikler verilerek gelişmişlik sıralamalarının hangisi doğru sorusuna yanıt bulmak için tüm araştırmacılardan bu konuyla ilgili somut öneriler beklenmektedir. Özellikle genel nüfus sayımların 10 yılda bir yapılacak olması nedeniyle nüfus ve nüfusa bağlı göstergeler için konu daha da önem kazanmaktadır.
Keywords : Sosyo Ekonomik Gelişmişlik, Temel Bileşenler Analizi, Gelişmişlik Göstergeleri