Türkiye istatistiki bölge ve aile düzeyinde kümelenmiş sıralı sonuç verisinin Bayesçi modellemesi

Authors : Özgür ASAR

Pages : 44-57

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, üç seviyeli sıralı sonuç verisinin, rastgele etkili terimler içeren polytomous lojistik regresyon ile analizi üzerinedir. Rastgele etkili terimlerin, regresyon katsayıları için marjinal yorumlar elde edilebilmesini mümkün kılan logit linki için Bridge dağılımını takip ettikleri varsayılmıştır. Veri Türkiye Gelir ve Yaşam Koşulları Çalışması’ndan elde edilmiştir. Sonuç değişkeni sıralı bir yapıya sahip olan algılanan sağlık düzeyidir (ASD). Bu verinin analizi ile, bağımsız değişenlerin alt grupları, bölge ve aile düzeyinde ASD hakkında çıkarımlar yapılması amaçlanmaktadır. Bayesçi paradigma takip edilerek parametre ve rastgele etkilerin bileşik sonsal dağılımından örnekler elde edilmiştir. Model seçimi için üç kriter kullanılmıştır: Watanebe bilgi kriteri, log yalancı marjinal olabilirlik, ve sapma bilgi kriteri. Üç kriter de, bölge ve aile düzeyindeki varyasyonların, algılanan sağlık düzeyinin modellenmesi için göz önünde bulundurulması gerektiğine işaret etmektedir. Modellerin, gözlenen veriye benzer verileri üretme yeterliliğini anlamak için sonsal kestirim kontrolleri yapılmıştır. Ekonomik ve demografik değişkenlerin seviyeleri, Türkiye’nin bölgeleri ve çalışmaya dahil edilen aileler arasında ASD açısından farklılıklar bulunmuştur. Örneğin, işsiz insanlar çalışan insanlara kıyasla %19 daha yüksek ihtimalle kötü sağlık durumu raporlarken, kırsal Ege kötü sağlık durumu raporlama konusunda en düşük olasılığa sahip bölgedir.
Keywords : Bayesçi istatistik, Kategorik veri analizi, Gelir ve yaşam koşulları, Gizli değişken modelleri, Çok seviyeli analiz, Algılanan sağlık düzeyi