OKUL YÖNETİCİLERİNİN GÜÇ KULLANMA BİÇİMLERİ İLE ÖĞRETMENLERİN MUHALEFET ETME DURUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Authors : Mustafa ŞEKER, Erdal KESGİN

Pages : 21-40

Doi:10.55150/apjec.1150131

View : 250 | Download : 143

Publication Date : 2023-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırma ile okul yöneticilerinin güç kullanma biçimleri ile öğretmenlerin muhalefet etme durumları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Orantısız küme örnekleme yöntemiyle belirlenen 430 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veriler “Okullarda Örgütsel Güç Ölçeği” insert ignore into journalissuearticles values(OÖGÖ); ve “Örgütsel Muhalefet Ölçeği” insert ignore into journalissuearticles values(ÖMÖ); ile toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul yöneticilerinin en çok yasal gücü en az ise zorlayıcı gücü kullandıkları; öğretmenlerin ise dikey muhalefeti yatay muhalefete göre daha çok tercih ettikleri saptanmıştır. OÖGÖ alt boyutları içinde “ödül gücü” dışında hiçbirinde istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık meydana gelmemiştir. Sadece erkek öğretmenlerin “ödül gücü”nü algılamaları, kadın öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Medeni durum, görev yapılan kurum, branş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre OÖGÖ alt boyutları içinde hiçbirinde istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık meydana gelmemiştir. Cinsiyet değişkenine göre, erkek öğretmenlerin genel örgütsel muhalefet algılamaları, kadın öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Medeni durum değişkenine göre, evli ve bekar öğretmenlerin algıladıkları örgütsel muhalefet özellikleri birbirine eşittir. Görev yapılan kurum değişkenine göre, ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin kendilerinde algıladığı genel örgütsel muhalefet özelliği, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Branş değişkenine göre, sınıf öğretmenlerinin kendilerinde algıladığı genel örgütsel muhalefet özelliği, branş öğretmenlerden daha yüksek düzeydedir. Mesleki kıdem durumu değişkenine göre, öğretmenlerin kıdem yılları değiştikçe, buna bağlı olarak örgütsel muhalefet davranışlarını algılamaları farklılaşmamaktadır. Araştırma sonucunda “ödül gücü” ve “zorlayıcı güç” boyut puanlarının “dikey muhalefet”; “karizma gücü” boyut puanlarının ise “yatay muhalefet” toplam puan değişkeni üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmüştür.
Keywords : Örgütsel Muhalefet, Güç, Okul Yönetimi, Yönetici, Öğretmen