Nörolojik Hastalıklarda Yorgunluk ve Değerlendirme Yöntemleri

Authors : Gözde KAYA, Gülbin ERGİN

Pages : 171-178

View : 18 | Download : 36

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Nörolojik hastalıklarda sıklıkla görülen yorgunluk, bireylerin günlük yaşam aktivitelerinin kısıtlanmasına ve yaşam kalitelerinin azalmasına yol açan bir semptomdur. Yorgunluğun sübjektif değerlendirilmesinde yorgunluğun şiddeti, günlük yaşam aktiviteleri üzerine etkileri, sosyal, bilişsel ve psikolojik etkileri gibi boyutlarının araştırılması amacıyla birçok ölçek geliştirilmiştir. Nörolojik hastalıklara özgü yorgunluğu ölçmek için geliştirilmiş ölçekler sayıca yetersizdir. Nörolojik hastalıklarda yorgunluğu değerlendirmek amacıyla kullanılan ölçeklerin çoğu farklı popülasyonlarda yorgunluğu değerlendirmek için geliştirilmiştir. Yorgunluğun objektif olarak değerlendirilmesinde ise invaziv yöntemler ve invaziv olmayan fizyolojik testler kullanılmaktadır. Kan testi ve kas biyopsisi yorgunluğun değerlendirilmesinde kullanılan invaziv yöntemlerdendir. Elektromiyografi gibi invaziv olmayan fizyolojik testlerle yorgunluğun değerlendirilmesinde iyi derecede kas aktivasyonu gerekliliği, nörolojik hastalıklarda bu yöntemlerin kullanımını sınırlandıran bir faktördür. Bununla birlikte, nörolojik hastalıklarda yorgunluğun aktiviteden bağımsız olarak da var olabilen bir semptom olması ve sübjektif doğası objektif değerlendirme yöntemlerinin nörolojik hastalıklarda yorgunluk ile ilgili yeterli bilgi vermediğini göstermektedir. Bu nedenlerle, nörolojik hastalıklara özel geliştirilmiş, hastalığın doğasını, yorgunluğu etkileyen faktörleri ve patolojisini göz önünde bulunduran ve psikometrik özellikleri iyi olan yorgunluk değerlendirme araçlarının geliştirilmesi gerekmektedir. Bu konuda yapılacak olan çalışmalar, nörolojik rehabilitasyon alanında çalışan klinisyen ve araştırmacılara fayda sağlayacaktır.
Keywords : Yorgunluk, nörolojik bozukluklar, ölçüm