Fermente Besinlerin Beyin-Bağırsak Ekseni ve Psikiyatrik Bozukluklara Etkisi

Authors : Sena ÖMÜR, Indrani KALKAN

Pages : 1087-1093

Doi:10.61399/ikcusbfd.1246338

View : 70 | Download : 36

Publication Date : 2023-10-08

Article Type : Review Paper

Abstract :Gastrointestinal mikrobiyota, doğumdan itibaren gelişen ve yaşamsal faktörlere göre değişen mikroorganizmalar bütünüdür. Son zamanlarda, beyin ve bağırsağın çift yönlü olarak birbirini etkilediği mekanizmalar araştırılmaktadır. Bu mekanizmalar arasında nöroaktif bileşikler, kısa zincirli yağ asitleri, hipotalamushipofiz- adrenal ekseni ve vagus siniri önemli rol oynamaktadır. Gastrointestinal sistem hastalıklarına bağlı olarak mikrobiyota disbiyozu görülen kişilerde depresyon, kaygı, stres gibi psikiyatrik bozukluklar da görülebilmektedir. Çeşitli fermentasyon süreçlerinden geçerek elde edilen fermente besinler, endojen mikrofloranın özelliklerini geliştirerek mikrobiyotayı ve dolayısıyla beyin ve bağırsak sağlığını olumlu yönde etkiler. Probiyotik özelliği olan fermente besinler aynı zamanda ruh sağlığını olumlu yönde etkiledikleri için psikobiyotik besinlerdir. Çalışmalar, psikiyatrik bozukluklarda turşu, yoğurt, kefir, kimçi gibi fermente ürünlerin mikrobiyotayı iyileştirerek ruh sağlığını destekleyebileceğini göstermiştir. Ancak, her bir fermente besin grubunun beyin-bağırsak eksenini ne düzeyde etkilediğini ve bunların ruh sağlığına etkilerini değerlendirmek için daha fazla çalışmaya gereksinim duyulmaktadır. Bu derlemede, beyin ve bağırsak arasındaki çift yönlü etkileşimde rol alan faktörler ve fermente besinlerin beyin-bağırsak ekseni üzerinden psikiyatrik bozukluklara etkisi araştırılmıştır.
Keywords : Beyin bağırsak ekseni, fermente besinler, mikrobiyota, depresyon