Kapitalizmin İcadı Uysal Bedenler: Şeytan Marka Giyer Filminde Kadın Temsilleri

Authors : Ebru Ugurel Ozdemir

Pages : 213-240

Doi:10.21798/kadem.2024.151

View : 54 | Download : 76

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Erkek egemen toplumlarda hayatta kalabilmek adına çok az seçeneği olan kadının, bilinçaltına işlenmiş kader algısını yıkmak kolay olmamıştır. Kadın, çoğu zaman utandırıldığı bedeni ile var olabilmek, bu beden yazgısında varlık gösterebilmek için bazı ideolojik silahların hedefi olmuştur: erken dönem Freudyen psikanaliz ve kapitalizmin birbirini besleyen güçleriyle dayattıkları pek çok asılsız söylem, kadın bedenini ve aklını uysallaştırmaya çalışmaktadır. Bir nevi yatırım olarak görülen beden, onu en kusursuz hale getirmek için kadına bir sorumluluk olarak yüklenmektedir. Bu çalışmanın amacı, kadının ve kadın bedeninin ideolojik güçlere karşı savunmasızlığını, psikolojik ve fiziksel olarak maruz kaldığı baskıyı, görsel bakımdan çok daha etkili bir örneklendirme sağlaması niyetiyle Şeytan Marka Giyer filmiyle yorumlamaktır. Söz konusu film, tanınmak ve var olabilmek için kendisinin yaratmadığı kategori, kavram ve adlara bağlanmak zorunda kalan kadının, her türlü ideolojik oyuna tabi olmak durumunda kalmasını etkili biçimde örneklendirmektedir. Bu çalışmada, kadın bedeninin tarih boyunca taşıdığı anlamlar özetlenecek olup; kadın psikolojisini olumsuz yönde etkileyen bilinçaltı ve ideoloji ilişkisi açıklanacaktır. Kapitalist sistemin ataerkil düzenle birlikte kadın bedenine karşı açtığı savaş, Foucault’nun ileri sürdüğü iktidar anlayışıyla bağdaştırılacak; ‘uysal bedenler’ ve ‘panoptikon’ kavramları çerçevesinde sınıflandırılacaktır. Bu münasebetle, Şeytan Marka Giyer filmindeki iki kadın karakterin eylemleri ve yaşadıkları olaylar sözü geçen kavramlar bazında ele alınacaktır. Tüketim ideolojisinin ve popüler kültürün bir yansıması niteliğinde olan Şeytan Marka Giyer filmi aracılığıyla medyanın kadını sömüren rolü ve etkisi de örneklerle açıklanacaktır.
Keywords : Şeytan Marka Giyer, Foucault, Kapitalizm, Dişi beden, Ataerkil ideoloji, Toplumsal Cinsiyet