SERVİKS KANSERİ VE HUMAN PAPİLLOMAVİRUS (HPV) PREVALANSI İLE HPV AŞI PROGRAMLARI

Authors : Aslı KARAKUŞ SELÇUK, Emre YANIKKEREM

Pages : 40-55

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2018-10-23

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu derlemenin amacı ülkelere göre serviks kanseri ve HPV (16/18) prevalansı ile ülkelerin HPV aşı programlarını incelemektir. Literatür ışığında Dünyada 193  ülkede serviks kanseri ve HPV prevalansı ile HPV aşı programı incelenmiştir. Globocan 2012 verilerine göre, Dünyada 15 yaş ve üzeri 2784 milyon kadın serviks kanseri yönünden risk altında olup yılda yaklaşık 527,624 yeni serviks kanseri vakası görülmektedir. Tüm kadın kanserleri içinde serviks kanseri dünyada dördüncü, Afrika’da ikinci, Asya’da üçüncü, Amerika’da dördüncü, Avrupa’da altıncı ve Okyanusya’da sekizinci sıradadır. Dünyada serviks kanserine bağlı mortalite oranı 100 bin kişide 6,8’dir. Dünyada en yüksek serviks kanseri mortalite oranı 17,5 ile Afrika kıtasındadır. Asya, Amerika, Okyanusya ve Avrupa’da serviks kanseri mortalite oranı sırasıyla 6,4, 5,9, 4,5 ve 3,8’dir.Bilindiği üzere HPV serviks kanseri etiyolojisinde önemli rol oynamaktadır Dünyada HPV prevalansı (16/18) kadınlarda %4,1’dir. HPV 16 ve 18’in serviks kanserinde prevalansı %69,4 bulunmuştur. Kıtalara göre kadınlarda HPV 16/18 prevalansı incelendiğinde Afrika’da (%18,6) ve Okyanusya’da (%8,3) en yüksek HPV prevalansı olduğu, bu oranları Amerika (%5,4), Avrupa (%3,8)  ve Asya (%3,4) kıtasının izlediği görülmektedir. Ulusal HPV aşı programları kıtalar bazında incelendiğinde; 193 ülkenin 81’inde HPV aşı programlarının bulunduğu belirlenmiştir. Afrika kıtasında bulunan 55 ülkenin sadece dokuzunda (Botsvana , Güney Afrika, Lesoto, Libya, Raunda, SãoTomé  ve  Príncipe, Senegal, Seyşeller, Uganda ) kadınlara yönelik ulusal HPV aşı programı bulunmakla birlikte, erkeklere yönelik hiçbir ülkede ulusal aşı programı bulunmamaktadır. Afrika kıtasında HPV 16/18 prevalansı Gine (%9,8), Kenya (%9,1), Mozambik (%8,4) ve Benin (%7,4) gibi ülkelerde yüksek olmasına karşın HPV ulusal aşı programı yürütülmemektedir. Amerika kıtasında bulunan 33 ülkenin 20’sinde ( ABD, Antiqua ve Barbuda, Arjantina, Bahamalar, Barbados, Belize, Brezilya, Kanada, Şili, Kolombiya , Ekvador, Guyana, Honduras, Meksika, Panama, Paraguay, Peru, Surinam, Trinidad ve Tobago, Uruguay ) kadınlara yönelik ulusal HPV aşı programı bulunurken,  20 ülkeden sadece ABD’de erkeklere yönelik HPV ulusal aşı programı olduğu görülmektedir. HPV 16/18 prevalansının en yüksek olduğu ülkeler Küba (%39,6) ve Venezuela (%35,2) olup bu ülkelerde HPV ulusal aşı programı bulunmamaktadır. Okyanusya kıtasında bulunan 14 ülkenin sadece birinde (Avustralya) erkeklere yönelik, sekizinde ( Avustralya, Fiji, Kiribati, Marshall Adaları, Mikronezya, Yeni Zelanda, Palau, Vanuatu ) kadınlara yönelik ulusal HPV aşı programı bulunmaktadır. Asya kıtasında bulunan 48 ülkenin 11’inde ( Butan, Brunei Darüsselam, İsrail, Japonya, Kazakistan, Malezya, Filipinler, Kore Cumhuriyeti, Singapur, Türkmenistan, Birleşik Arap Emirlikleri ) kadına yönelik ulusal HPV aşı programı varken hiçbirinde erkeklere yönelik aşı programı bulunmamaktadır. HPV aşı programlarının en yaygın olduğu kıta Avrupa kıtası olup 43 ülkenin 33’ünde ( Andora , Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Monako, Hollanda, Norveç, Portekiz, Rusya, San Marino, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre, Makedonya Cumhuriyeti, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı ) kadına yönelik, sadece Avusturya’da erkeklere yönelik HPV ulusal aşı programı bulunmaktadır.
Keywords : HPV, Serviks kanseri, HPV aşısı