Hayvan Isırığı ve Kuduz Riskli Teması Olan Çocuk Hastaların Değerlendirilmesi

Authors : Soner Sertan KARA, Orhan DELİCE

Pages : 13-19

Doi:10.5505/kjms.2018.08860

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2018-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Hayvan ısırıkları, tüm dünyada özellikle çocukları etkileyen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışma ile memeli hayvan ısırığı veya kuduz riski yaratan teması olan, Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvuran çocuk hastaların klinik ve epidemiyolojik özelliklerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Çalışmaya, memeli hayvanlar tarafından kuduz riski oluşturan (ısırılan, tırmalanan, yalanma, vb.) teması bulunan, 0–16 yaş arasındaki çocuklar dahil edildi. Hastaların yaş, cinsiyet, kuduz risk kategorisi, ısırıktan beri geçen süre, ısırılan bölge(ler), ısıran hayvanın türü, sahipli olup olmadığı, kuduz aşılaması durumu, ısırıktan önce provokasyon, ısırıktan sonra gözlem durumları, hastaya antibiyotik tedavisi başlanıp başlanmadığı, sütürasyon yapılıp yapılmadığı, hospitalize edilip edilmediği ve hastanın aşı ve immünglobulin sonrası yan-etki yaşayıp yaşamadığı kaydedildi. Bulgular: Çalışmadaki 121 olgunun yaş ortalaması 9,3±4,1 yıldı ve %80,2’si erkekti. Isırıklar en çok 11–16 yaş arası çocukları etkilemişti. Hastalar ısırıktan ortanca 1 gün (aralık; 0–30 gün) sonra hastaneye başvurmuştu. En sık ısırılan vücut bölgesi alt ekstremiteydi (n=67, %55,3). Hastaların 89’unun (%73,5) risk kategorisi 3’tü. En sık ısıran hayvan köpeklerdi (n=82, %67,8). Tüm hayvanların 55’i (%45,4) sahipliydi, 102’si (%84,2) provoke edilmemişti ve 20’sinin (%17,2) kuduz aşıları yapılmıştı. Takip edilmesi gereken hayvanların 70’i (%63,6) on gün süreyle gözlemlenebildi. Hiçbirisinde kuduz bulgusu gelişmedi. Kuduz tanısı kesinleşmiş hayvanla teması olan 2 hasta oldu. Ancak hiçbir hastada kuduz hastalığı gelişmedi. Yetmiş altı (%62,8) hastaya antibiyotik profilaksisi verilirken, 8 (%6,6) hastaya sütürasyon yapıldı. Sadece multipl ısırığı olan 1 (%0,8) hasta hospitalize edildi. Hiçbir hastada komplikasyon ve mortalite gözlenmedi. Sonuç: Bu çalışmada riskli kuduz temasının daha çok ilköğretim çağındaki erkek çocukları etkilediği görülmüş, olguların sağlık merkezine temas sonrası ortanca 1 gün gibi oldukça kısa süre sonra başvurduğu saptanmıştır. Çalışmada saptanan morbidite ve mortalite oranları oldukça düşüktür.
Keywords : çocuk, Erzurum, hayvan ısırığı, kuduz, Türkiye