Tefsir Geleneğinde “‘Alak” Kelimesine Yüklenen Anlamlar ve Modern Bilimsel Gelişmelerin Buna Etkisi

Authors : Murat SARIGÜL

Pages : 230-246

Doi:10.17050/kafkasilahiyat.746803

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2020-07-08

Article Type : Research Paper

Abstract :İlk inen âyetler içinde “O, insanı alaktan yarattı” (el-Alak 96/2) ayetinde yer alan ‘alak’ lafzı, sûreye ismini vermiş ayrıca ilk ayetlerde insanın yaratılışının alak evresinden anlatıma başlanması dikkat çekmiştir. Tefsir geleneğinde çoğunlukla Kelimenin “pıhtılaşmış kan” anlamı üzerinde durulmuştur. Ne var ki 20. yüzyılda teknik ilerlemeler sayesinde insanın anne karnındaki geçirdiği aşamaların görüntülenebilmesi ve kaydedilen tıbbî gelişmeler neticesinde âyetteki ‘alak’ın mahiyetinde kaydedilen yeni bulgular, bu kelimenin pek dikkate alınmayan diğer bir anlamının da onun mahiyetini açıklayıcı yönü farkedilmiş ve bu durum “alak”ın îcâz yönü üzerinde yeni ufuklar açmıştır. Bu ve diğer kevnî âyetlerdeki kelimeler üzerinde bilimsel bulgular eşliğinde yapılan yeni yorumlar, bilimsel tefsir anlayışının yaygınlaşmasını ve bu anlayışın doğru bir tefsir usulü içinde ilerleyip ilerlemediğine dair tenkitleri de beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada, ‘alak’ kelimesine tefsirler ve günümüz meallerinde nasıl mana verildiği etraflıca incelenmiş ve oluşan yorum farklılıkları ve bunların tarihi seyri gösterilmeye çalışılmıştır. Çalışmada ayrıca bilimsel tefsir etrafında oluşan kimi usûlî yaklaşımlar bağlamında ‘alak’ örneğinin etkisi tartışılmıştır.
Keywords : Tefsir, Alak, Embriyo, Pıhtılaşmış kan, Sülük