Ta'rîf-Tenkîr Kavramları Bağlamında Lafzî Müteşâbih Âyetler

Authors : Yaşar AKBAŞ

Pages : 32-59

Doi:10.17050/kafkasilahiyat.794906

View : 19 | Download : 22

Publication Date : 2021-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân’ı Kerîm’de kelime tekrarı, âyetin tamamının veya bir kısmının bir farklılık olmaksızın tekrar edilmesi ve kısmen farklılık içermek suretiyle âyetin tamamının veya bir kısmının tekrarı ile oluşmuş lafız benzerlikleri söz konusudur. Bu benzerlikler lafzî müteşâbih olarak isimlendirilmiştir. Kur’ân’ın, edebi açıdan Arap dilinin zirvesini oluşturmasına, Arap dilinin emsalsiz zirve metni olmasına rağmen art niyetle meseleye bakan bir takım çevreler tarafından biçimsel benzerliğe sahip âyetlerden dolayı Kur’ân’da gereksiz tekrarlar bulunduğu yönünde bir takım asılsız iddialar dile getirilmiştir. Klasik ve modern dönemde ilgili benzerliklerin izahı noktasında birçok eser kaleme alınmış, benzerliklerin gereksiz tekrar olmadığı, mutlaka bir gayeye matuf olduğu izah ve isbat edilmiştir. Bu araştırma ile ta‘rîf-tenkîr kavramlarının belâgat ilmi açısından delalet ettikleri manalar işlenecek, klasik ve modern dönemde yazılan eserlerin izahlarından da faydalanmak üzere benzer lafızlarla gelen âyetler’in ta‘rîf-tenkîr düzeyinde içerdiği kısmî farklılıkların anlamsal boyutu, edebî açıdan değeri örnek âyetler ışığında ortaya koyulacaktır.
Keywords : Belâgat, Lafzî, Müteşâbih, Tarîf, Tenkîr