Aruza Dair Didaktik Bir Manzûme: Yusuf en-Nebhânî’nin Medh-i Nebîsi

Authors : Ahmet ŞEN

Pages : 680-691

Doi:10.17050/kafkasilahiyat.944186

View : 18 | Download : 13

Publication Date : 2021-07-11

Article Type : Research Paper

Abstract :İlk örneklerine eski Yunan ve Hint’te rastlanan didaktik şiir, Arap Edebiyatında eş-şi‘ru’t-ta‘lîmî olarak karşılık bulur. Erken dönem görülen recez ve urcûze türü, didaktik şiirin Arap edebiyatındaki ilk tezâhürü olarak değerlendirilir. Didaktik şiir dendiğinde Arap edebiyatında ilk olarak akla elfiyyeler gelir. ‘Aruz ve kafiye ilmine dair didaktik şiir tarzında birçok eser verildiği söylenebilir. Filistin’in kuzeyindeki Hayfa’da 1265/1849 yı‎lı‎nda dünyaya gelen Yûsuf b. İsmâ‘îl en-Nebhânî, eğitim için bulunduğu Mısır’daki el-Ezher Üniversitesi’nde birçok ünlü düşünürle tanışmıştır. Sultan Abdulhamid’le yakın bir ilişki içerisinde olan en-Nebhânî, devletin çeşitli yargı organlarında görevler üstlenmekle beraber el-Cevâib gazetesinde editörlük de yapmıştır. İslâmî ilimlerin çeşitli dallarında birçok eser veren müellifin Nazmu evzânu’l-buhûr fi medhi’r-Rasûl isimli eseri on altı ‘aruz bahriyle Hz. Peygamber (sav)’e dair methiyeler dizdiği oldukça küçük hacimli didaktik tarzda bir eseridir. Eserde her bir bahir, iki beyitlik methiye örneğiyle zikredilmiştir. ‘Arûz bahirlerini öğrenmek isteyenlere ezber tekniğiyle kolayca akılda tutabilme imkânı sunan eserde sade bir dille birlikte bazı edebî sanatlara da yer verilmiştir.
Keywords : Arap dili ve edebiyatı, en Nebhânî, didaktik şiir, methiye, arûz