Seyyid Abdullah el-Gumârî’nin Hayatı ve “el-İ’lâm” Adlı Eseri Bağlamında Tasavvufî Düşüncesi

Authors : Mesut YİĞİT

Pages : 193-222

Doi:10.17050/kafkasilahiyat.1030851

View : 17 | Download : 13

Publication Date : 2022-01-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Seyyid Abdullah el-Gumârî, 1910 yılında Fas’ın Tanca şehrinde ilim ve irfan ile tanınan meşhur bir ailede dünyaya gelmiştir. Babası Sıddîkiyye/Gumâriyye zaviyesinin mürşidi, bölgenin önemli âlimlerinden olması onu daha küçük yaşlarda ilim tahsiline yönlendirmiştir. Fas’ta babasının yanında ve Karaviyyîn Medersesi’nde iyi bir eğitim alan el-Gumârî, daha sonra Mısır’a giderek el-Ezher Üniversite’sine iltihak etmiştir. İslâm aleminin fikrî anlamda çalkantılı bir dönemden geçtiği, siyasi istikrarsızlığın had safhada olduğu yıllarda yaşayan el-Gumârî, ilmî disiplini bırakmamış, birçok hocadan ders almış ve birçok öğrenci yetiştirmiştir. el-Gumârî daha erken yaşlarda kitap telif etmeye başladığı için hadis, fıkıh, kelam, dil ve tasavvuf alanlarında birçok eserin sahibi olmuştur. Tasavvuf alanında yazdığı eserlerden birisi de el-İ’lâm bi-enne’t-tasavvufe min şerîati’l-İslâm’dır. Eser tasavvufa yöneltilen eleştirilere bir cevap mahiyetinde yazılmış, tasavvufun kaynağının İslâmî naslar olduğunu ispat etmeye çalışmıştır. Tartışma konusu olan veya muarızların eleştirdiği ihsan, murakabe, müşahede, fenâ, zâhir-bâtın, ilham, hakikat gibi tasavvufî kavramlara Kur’ân-ı Kerim’in kaynaklık ettiği gibi asıllarının hadislerde de bulunduğunu açıklamıştır. Bu çalışmada el-Gumârî’nin hayatı hakkında bilgi verilmiş, el-İ’lâm bi-enne’t-tasavvufe min şerîati’l-İslâm’da yorumladığı hadisler çerçevesinde tasavvufî düşüncesi incelenmiştir.
Keywords : el Gumârî, el İlâm bi ennet tasavvufe min şerîatil İslâm, Tasavvuf, ihsan, Sıddîkiyye