İbn Hişâm en-Nahvî’nin Eserlerinde Tercih ve Tenkit İfadeleri

Authors : Fatih SARI

Pages : 107-134

Doi:10.17050/kafkasilahiyat.1173763

View : 23 | Download : 25

Publication Date : 2023-01-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Arap dili gramerinin öncülerinden İbn Hişâm en-Nahvî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 761/1360); gramere dair eserlerinde kullandığı tercih ve tenkit ifadeleri ele alınmıştır. İbn Hişâm birçok dil meselesi hakkında önceki dilcilerden ve dil ekollerinden nakillerde bulunmuş, herhangi bir ekole taassup derecesinde bağlı kalmamış, aktardığı görüş ve delilleri objektif bir yaklaşımla ele alarak etraflıca tartışmış ve bu görüşler arasında tercihlerde bulunmuştur. Kıyas ve ta’lil metodunu da kullanan müellif, hangi ekole veya dilciye ait olduğuna bakmaksızın delilini güçlü bulduğu görüş ve fikirleri tercih etmiş, zayıf veya isabetsiz gördüğü yaklaşımları ise tenkit ederek gerekçelerini ortaya koymuştur. Naklettiği görüşleri kendi içinde derecelendiren İbn Hişâm, tercihe şayan bulduğu görüşler için sahîh, râcih, savâb, zâhir; tenkit edip terkedilmesi gerektiğini düşündüğü görüşler için de merdûd, bâtıl, fâsid, vehm gibi birbirinden farklı çok sayıda kavram kullanmıştır. Söz konusu kavramların bir kısmını müstakil anlamda kullanmış olmakla birlikte bazılarını yakın veya eş anlamlı olarak da kullanmıştır. Bu çalışmanın amacı, İbn Hişâm’ın başvurduğu söz konusu ifadeleri hangi anlamlarda kullandığını örnekler üzerinden dikkatlere sunarak onun tercih ve tenkit metodu ve diğer dilcilere karşı tutumu hakkında genel bir bakış açısı sunmaktır.
Keywords : İbn Hişâm, Tercih, Tenkit