Osmanlı Döneminde Futbolun Doğuşu Ve Kurulan Futbol Kulüpleri

Authors : Murat Terlemez, Sühendan Kumcu

Pages : 24-62

View : 51 | Download : 49

Publication Date : 2024-11-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Osmanlı Döneminde futbolun ülkeye nasıl girdiği, hangi futbol kulüplerinin tarih sahnesinde olduğu, hangi illerde futbol oynandığı, hangi milletlerin futbola katkı sağladığı, Osmanlı Dönemi’ndeki futbolun ilkleri, ilk futbol sahaları, Atatürk’ün futbola katkısı ve kulüplerin kuruluş zamanları incelemeye konu olmuştur. Yöntem: Çalışmada literetür ve belge tarama yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Osmanlı İmparatorluğu’nda, halkın futbol ile tanışması “Sultan Abdülaziz” döneminde olmuştur. Osmanlı Devleti’nin başlıca ticaret limanlarının olduğu kentlere yerleşen İngilizler futbolu ülkemize getiren ve yayan kişiler olmuştur. İstanbul, İzmir ve Selanik’te İngilizler ve Rumlar birbirleri ile maçlar yaparken, Türk gençlerinin fazlasıyla dikkatini çekmiştir. İstanbul’da kurulan ilk futbol kulübü 1875 yılında “Hermes Atletic And Cultural Association”, İzmir’de kurulan ilk futbol kulübü ise 1885 yılında “Football Club Smyrna” olmuştur. Futbol oynayan ilk Türk 1898 yılında İzmir’de İngilizler ile beraber oynayan “Selim Sırrı Tarcan” olduğu ama ilk Türk futbolcusunun ise “Fuat Hüsnü Bey” olduğu bilinmektedir. İlk Türk futbol kulübünün ise “Sultan İkinci Abdülhamid” zamanında 1899 yılında Fenerbahçe’nin temellerinin atıldığı “Black Stocking” takımıdır. Kulüplerine İngilizce isim koyarak resmi takibattan kurtulmayı düşünen bu kulübün kurucuları, bir süre sonra kulübün kapanması ile 1907 yılında Fenerbahçe Kulübünü kurmuş oldukları bilinmektedir. Sonuç: Sonuç olarak, “Fenerbahçe Spor Kulübü” ilk futbol kulübü olan Black Stocking’in temelleri, kurucularının içlerindeki futbol ateşi ile birlikte günümüze kadar uzanmıştır. “İstanbul Futbol Ligi”ne katılan ilk Türk takımı ise 1905 yılında kurulan “Galatasaray Spor Kulübü”dür. Günümüze kadar uzanan bir diğer kulübümüz olan “Beşiktaş Jimnastik Kulübü” ise 1920’li yıllarda futbol liglerine dahil olmuştur. Trabzon’un ilk futbol kulübünün de 1913 yılında kurulan Trabzon İdman Yurdu olduğu belirlenmiştir. Futbolun Osmanlı’ya girişi İngilizler tarafından sağlanmış, Rum, Ermeni ve Türk kulüplerinin de katılımıyla yaygınlaşmaya başlaması kaçınılmaz olmuştur.
Keywords : Osmanlı Dönemi Futbolu, Futbol Tarihi, Futbol Kulüpleri