Ayet ve Rivayet Karşılaştırmalı Bir Çalışma: İbn Abbas’ın Ruh Ayetleri Yorumu

Authors : Ali Rıza GÜNEŞ

Pages : 345-374

Doi:10.35209/ksuifd.802881

View : 11 | Download : 22

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ruh, en çok tartışılan kavramlardan biridir. İslam düşüncesinde ruhun vahiy anlamı hakkında pek problem yoktur, fakat insan ruhunun mahiyeti, yaratılmışlığı ve ölümlü olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bu görüşlerin, özellikle hangi âyetlere ve sahih rivayetlere dayandığı konusu merakları celp etmiştir. Bu makalede İbn Abbas’ın (öl. 68/687-688), Kur'an'da ruh ifadesinin geçtiği âyetlere yaptığı yorumlar ve bunun yönetimi ele alınmıştır. İbn Abbas’ın konuyla ilgili görüşlerini tespit için farklı tefsir kaynaklarına başvurulmuştur. Çünkü bu müfessirimizin, kendi eliyle yazdığı bir tefsir kaynağı bulunmamaktadır. Bu nedenle onun görüşlerine topluca bakma ve bunları geniş açıdan analiz etme imkânı doğmuştur. İbn Abbas’ın tefsir yöntemi, rivayet ve dira-yetten oluşmaktadır. Müfessirimiz, ruhla ilgili 15 âyete vahiy ve Cebrâil anlamı vermektedir. 5 ruh üfleme âyetiyle bu kapsama giren bir âyeti, Allah’ın ol emri ile açıklamaktadır. “Sana ruhtan soruyorlar.” olayını anlatan ruh âyetinin yorumu hakkında İbn Abbas’tan 6 görüş gelmiştir. Bunların analizi sonucu bu âyetteki ruhun, insan ruhu anlamı ile ilim/vahiy anlamı ön plana çıkmaktadır. O, insan ruhunun yaratıldığı görüşündedir. Ondan bu ruhun ölümlü olduğu ve olmadığı gibi iki farklı görüş nakledilmiştir. Ancak âyetlere dayandırdığı bir yorumunda onun, insan ruhunun ölümlü olduğu görüşünün baskın olduğu görülmektedir. Anahtar Kelimeler: İbn Abbas, Ruh, vahiy, Cebrâil, insan ruhu. 
Keywords : İbn Abbas, ruh, cebrail, vahiy, insan ruhu