İngiliz İdaresindeki Kıbrıs’ın Ermeni İsyanlarındaki Rolü (1878-1908)

Authors : Tuğrul Özcan

Pages : 77-101

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2017-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Kıbrıs Adası’nın Osmanlı topraklarına katılma süreci, 9 Eylül 1570’te Lefkoşe'nin fethiyle başladı. Bu süreç, 1 Ağustos 1571’de Magosa'nın iltihakıyla fiilen tamamlandı. Ada, 7 Mart 1573’te imzalanan Osmanlı-Venedik Antlaşması ile hukuken Osmanlı hâkimiyetine girdi ve bu andan 1878’e kadar Osmanlı Devleti’nin idaresinde kaldı. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’nin, Rusya’nın yayılmacı siyasetine karşı İngiltere’yle iş birliğine gitmesi, adanın idari statüsünde yeni bir dönemi başlattı. Bahsedilen işbirliği, adanın kaderini değiştirdi. Bu işbirliği dâhilinde 4 Haziran 1878’de Kıbrıs’a dair Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında bir anlaşma imzalan-dı. Anlaşma uyarınca taraflar, Rusya'ya karşı ortak hareket ve karşılıklı yardım konularında uzlaştılar. Ancak bu anlaşmayla Osmanlı Devleti, İngiltere’den umduğunu bulamadığı gibi Kıb-rıs’ın idaresini de onlara teslim etmek zorunda kaldı. İngiliz idaresine girmesinin ardından Kıbrıs adası, kısa sürede Ermeni isyanlarına hizmet eden bir üsse dönüştü. Söz konusu kapsam-da bu makalede 1878-1908 yılları arasında adada Ermeni is-yanlarına destek mahiyetinde yapılan silah ve insan kaçakçılı-ğı, ihtilalci Ermenilerin silahlı eğitimi, misyonerlik faaliyetleri ve benzeri hususlara yer verildi.
Keywords : Kıbrıs, Ermeni Komitaları, Berlin Antlaşması, Doğu Akdeniz, Ermeni İsyancıları