Senusilik Ve İşgalcilere Karşı Kuzey Afrika’da Osmanlı- Senusi İş Birliği

Authors : Mustafa ÇABUK

Pages : 221-256

Doi:10.33437/ksusbd.531328

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2019-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Muhammed bin Ali Senûsî tarafından kurulan bir tarikat olan Senusilik, Libya başta olmak üzere, Sudan, Tunus, Mısır, Yemen, Hicaz ve Cezayir’de geniş bir kitle tarafından benimsendi. Senusilik bütün mezhep ve tarikatların aynı amaca hizmet ettiğini savunan ve diğer tarikat ve mezhepleri dışlamayan bir anlayışa sahipti. Zaviya teşkilatı üzerinden bir yapılanma gösteren bu tarikatta, Zaviyeler eğitim merkezi, mahkeme, misafirhane, ikmal noktası gibi farklı amaçlarla kullanıldı. Diğer tarikatlardan farklı olarak Senusiler siyasete, ticarete, ziraata, sosyal ve askeri konulara daha çok önem verdiler.  Kuruluşlarından itibaren Avrupalı ülkelerin yayılmacı politikalarına karşı çıktılar. İşgalci güçlere karşı cihad ilan ederek silahlarıyla mücadele ettiler.  Senusi liderleri Halifelik makamının da etkisiyle Osmanlı Devleti’ne ve padişahlarına hep sadık kaldılar. Bulundukları bölgelerde halkı Osmanlı Devleti’ne bağladılar. Emperyalist güçlere karşı Osmanlı Devleti’nin göndermiş olduğu askerlerle silahlı direniş gösterdiler. 1911 Trablusgarp Savaşı ve Birinci Dünya Savaşı başta olmak üzere Afrika’da dönemin en büyük 3 sömürgeci ülkesi olan Fransa, İtalya ve İngiltere’ye karşı Osmanlı Devleti ile beraber vatanlarını korumak için savaştılar. 
Keywords : Anahtar Kelimeler Senusilik, Osmanlı, Hilafet, Sömürge, Afrika