Selâhaddîn-i Eyyûbî Türbesi Mimar Kemalettin’in Uygulamaya Geçmeyen Projesi

Authors : Nacide Öter

Pages : 1073-1082

Doi:10.33437/ksusbd.1383724

View : 64 | Download : 62

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Selahaddin Eyyubi, Türk İslam tarihi için önemli bir isim olmakla beraber Haçlı Seferleri’ndeki başarısıyla ismi efsaneleşmiştir. Eyyubi, Al-Aziziye Medresesi’ndeki türbesinde gömülüdür. Memlük mimarisinde medreseler, cami, türbe ve dershane gibi yapılardan oluşan bir düzenlemeye sahiptir. Selahaddin Eyyubi’nin metfun olduğu türbe günümüze kadar birçok onarım geçirmiş fakat Al-Aziziye Medresesi günümüze ne yazık ki gelememiştir. Türbede iki adet sanduka yer alır. Bunlardan ahşap malzemeli olanı Selahaddin Eyyubi’ye aittir. İkinci sanduka mermer malzemeli olmakla beraber halk arasında Selahaddin Eyyubi’nin veziri Kadı Al Fadıl’ın olduğuna inanılır. Türbe 1903 yılında bir onarım geçirmiştir ve onarımda eski sanduka atılmayarak yeni sandukanın yanına yerleştirilmiş olmalıdır. Mimar Kemalettin, 1917 yılında Selahaddin Eyyubi Türbesi için bir proje tasarlamıştır; fakat bu proje uygulamaya geçmemiştir. Mimarın türbe için hazırladığı tasarımın kopyası Mimar Hasan Tahsin’in arşivinde bulunmuştur. Orijinal tasarımın ise nerede olduğu bilinmemektedir. Projede türbe, kare planlı tasarlanmış sivri bir kubbe ile örtülmüştür. Türbenin cephe tasarımında yer alan yöresel unsurlar, renkli taş işlemeciliği, pencere düzenlemeleri, dilimli kemerler, kubbenin sivri formu, kubbeye geçişte kullanılan pah düzenlemeleri ve ağ bezeme gibi unsurlar Memlük Sanatı özelliği gösterir. Ulusal Mimarlık Dönemi başarılı mimarlarından olan ve yapılarında bu dönem özelliklerini uygulayan Kemalettin Bey, bu türbe Şam’da inşa edileceğinden dolayı türbenin tasarımında yöresel özellikleri uygulamıştır.
Keywords : Mimar Kemalettin, Selahaddin Eyyubi, Memlük Sanatı, Medrese