Hakas Türklerinde Kartal Kültüyle İlgili Bazı İnanışlar

Authors : Ali Toraman

Pages : 333-343

View : 49 | Download : 70

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk mitolojisinde doğadaki dağ, su, ateş, ağaç gibi doğal nesneler ile doğadaki kurt, at, ejder, kartal gibi bazı hayvanlar kutsal sayılmıştır. Bu nesne ve hayvanlar çerçevesinde kültler (inanışlar) oluşmuştur. Bu hayvanlar içinde kartal, Türk mitolojisinde, sosyal, dini ve sanat hayatında, devlet sembollerinde sıkça yer aldı. Aynı zamanda tüm Türk halklarının Şamanist motiflerinde de çok önemli bir yere sahip oldu. Kartal, Türk kültür ve mitolojisinde yüceliği, gücü, cesareti temsil eder. Kartalın diğer kuş türlerine göre çok yükseklerde uçması, onun gökle ilişkilendirilmesine sebep olmuş ve gökyüzü de Türk inancında ilahi kaynağın mekânı olarak düşünüldüğünden, kartal da bu bağlamda kutsal sayılmıştır. Yine bu bakımdan ve ayrıca cesareti ve savaşçılık özelliği bakımından Türk hükümdarları da zaman zaman kartal ile özdeşleştirilmiştir. Nitekim diğer Türk boylarında olduğu gibi günümüz Hakas Türklerinin de edebiyatlarında, sanatlarında, inanışlarında ve mitolojilerinde kartal ile ilgili motiflere sıklıkla yer verilmiştir. Bu çalışmanın konusu Hakas Türklerinin kartal kültü ile ilgili inanışlarıdır. Konunun çerçevesini Hakas Özerk Cumhuriyeti sınırları oluşturur. Çalışmada; gözlem, yabancı kaynakların tercümesi, yerli kaynakların toplanması ve elde edilen bilgilerin incelenerek yorumlanması metodu izlenmiştir.
Keywords : Hakas Türkleri, Türk Mitolojisi, Kartal Kültü, Kültür, Tarih