İlk Hadis Müdevvini İbn Şihâb ez-Zührî ve Ona Yöneltilen Eleştirilerin Eleştirisi

Authors : Makbule Şükran Erdoğan

Pages : 216-232

Doi:10.33437/ksusbd.1538939

View : 52 | Download : 45

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Güvenilir şahsiyeti ve çeşitli ilimlere vukûfiyeti ile tanınmış bir âlim olan İbn Şihâb ez-Zührî (öl. 124/742) özellikle hadis ilmine hizmetleri noktasında önemli ve değerli bir konuma sahip olmuştur. Hâfız bir muhaddis olarak ta‘dîl edilen Zührî’nin ilme düşkün bir kişi olduğu aşikârdır. O, ilme olan merakı ve düşkünlüğü ile gerek hadis kitâbetinde ve tedvîninde gerekse isnad faaliyetlerinde ismini İslâm tarihine yazdırmıştır. Bilhassa Şam bölgesinde tedvîn ve isnad çalışmalarının öncülüğünü yapan bir âlim olarak tanınmıştır. Hayatının ikinci devresi olan Şam’da Emevî iktidarıyla kurmuş olduğu seviyeli bir ulemâ ve ümerâ ilişkisine rağmen bu durum bazı çevrelerce tenkid edilmiştir. Bu çalışmada Zührî’nin hangi mevzularda niçin tenkid edildiği irdelenmeye çalışılmış ve varsa bu eleştirilere karşı verilen cevaplara yer verilmiştir. İki bölüm olarak ele alınan bu çalışmada verilen bilgiler delilleriyle desteklenmeye, ilgili rivayetler asıl kaynağından nakledilerek aklî ve tarihî gerçeklikler çerçevesinde tenkid yöntemiyle hakikatler ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords : Zükrî, , Hadis, , Tedvîn, , İsnad, , Eleştiriler