Rezene ve Defne Uçucu Yağ Karışımlarının Kimyasal Bileşenlerinin ve Pestalotiopsis funerea’ya Karşı Antifungal Etkinliklerinin Belirlenmesi

Authors : Merve KARA, Musa TÜRKMEN, Soner SOYLU

Pages : 113-126

Doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.904966

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2022-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Fungal hastalık etmeni Pestalotiopsis funerea, kozalaklı çam ağaçlarında sürgün uç yanıklığı olarak bilinen hastalığa neden olur. Bu çalışmada, farklı oranlarda harmanlanmış rezene (Foeniculum vulgare Mill.) ve defne (Laurus nobilis L.) uçucu yağ karışımlarının kimyasal bileşimleri ve P. funerea’ya karşı antifungal etkileri in vitro koşullarda araştırılmıştır. Uçucu yağların kimyasal bileşimleri, GC-MS analizi kullanarak belirlenmiştir. Uçucu yağların buhar fazındaki farklı konsantrasyonların misel gelişimi ve konidi çimlenmesinin engellemesi üzerine antifungal etkileri in vitro koşullarda belirlenmiştir. Uçucu yağ karışımlarının en etkili olduğu konsantrasyonlarda fungus hifi ve konidi morfolojisinde neden olduğu etkileri ışık mikroskobu altında incelenmiştir. GC-MS ile yapılan kimyasal analizler sonucunda eucalyptol (%52.88) ve trans-anethole (%81.55)’ün defne ve rezene uçucu yağlarının ana bileşenleri olduğu belirlenmiştir. Tek başlarına kullanıldığında rezene ve defne uçucu yağları P. funerea’nın misel gelişimini 20.0 ve 25.0 µl petri-1 konsantrasyonlarında tamamen engellemiştir. Rezene/defne uçucu yağlarının harmanlanması ile misel gelişimi ve konidi çimlenmesinin engellenmesinde sinerjik antifungal etki görülmüştür. Rezene:defne uçucu yağların 3:1 oranında harmanlanması antifungal etkinliği önemli düzeyde artırmış olup, nispeten düşük konsantrasyonda (10 µl petri-1) daha yüksek düzeyde antifungal etkinlik göstermiştir. Işık mikroskobu ile yapılan gözlemlerde uçucu yağ harmanlarının en etkili konsantrasyonuna maruz kalan hifler ve konidilerde, sitoplazmik pıhtılaşma, vakuolleşme ve protoplazmik içeriğin hücre dışına akıntısı şeklinde gerçekleşen önemli yapısal deformasyonları gözlenmiştir. Sonuçlar, sinerjik antifungal etki gösteren rezene ve defne uçucu yağ karışımının bitki fungal hastalık etmenlerle mücadelede etkili bir biyofungisit olarak kullanılabileceğini göstermiştir.
Keywords : Uçucu yağ karışımı, Antifungal etkinlik, Sinerji, Pestalotiopsis funerea