Trimetilolpropan Triakrilat’ın Potansiyel Toksik, Genotoksik ve Mutajenik Etkilerinin Drosophila melanogaster Kullanılarak Araştırılması

Authors : Fatma TURNA DEMİR

Pages : 1243-1253

Doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.988017

View : 10 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Trimetilolpropan triakrilat (TMPTA), mürekkepler, plastikler, ahşap ve metal kaplamalar gibi farklı malzeme ve formüllerde yaygın olarak kullanılan bir kimyasaldır. Birçok alanda yaygın olarak kullanılmasına rağmen bu maddenin genotoksik potansiyeli çeşitli in vivo ve in vitro yaklaşımlarla net olarak ortaya konmamıştır. TMPTA'nın olası riskleri hakkında literatürdeki in vitro ve in vivo verilerin çelişkili olması nedeniyle, bu kimyasal toksisite ve genotoksisite analizleri için kullanılmaya devam etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, in vivo bir model olan Drosophila melanogaster ile TMPTA'nın potansiyel toksik ve genotoksik etkilerini ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda Drosophila Comet, kanat somatik mutasyon ve rekombinasyon (SMART) testleri uygulanmış ve fenotipik değişiklik belirlenmiştir. SMART yönteminde kromozom kırılması, nokta mutasyonu ve mitotik rekombinasyon tek tip klonlara neden olurken; mitotik rekombinasyon ise ikiz klonların oluşmasına neden olmaktadır. Drosophila hemosit hücrelerinde DNA hasarını tespit etmek için Comet testi uygulanmıştır. Deneme konsantrasyonu olarak 10 mM konsantrasyon canlılık açısından toksik etki gösterdiğinden, Drosophila'da genotoksisite ve mutajenite çalışmaları için 10 mM'nin altındaki konsantrasyonlarda testler yapılmıştır. Özellikle test edilen tüm toksik olmayan konsantrasyonlarda (0.5, 1, 2.5 ve 5 mM) TMPTA, Drosophila SMART testinde mutajenik etkiler ve Comet testinde genotoksik etkiler göstermiştir. Ancak, TMPTA'nın toksik olmayan konsantrasyonlarında kanatlar, göğüs kılı ve gözler açısından fenotipik değişiklikler tespit edilmemiştir. Bu çalışma, TMPTA'nın Drosophila’daki toksik ve genotoksik etkilerinin değerlendirildiği literatürdeki ilk çalışmadır.
Keywords : Trimetilolpropan triakrilat, Drosophila melanogaster, Genetik hasar, Somatik mutasyon, Hemosit