Kronik Böbrek Hastalığına Merkezi Sinir Sistemi Cevabı

Authors : Güray OKYAR, Dursun Alper YILMAZ, Mehmet Salih YILDIRIM, Metin YILDIZ

Pages : 198-209

Doi:10.17517/ksutfd.917658

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2022-11-02

Article Type : Review Paper

Abstract :Özet İnsan nüfusunun yaşlanması nedeniyle kronik böbrek hastalığı (KBH) gibi hastalıkların prevalansı her geçen yıl artmaktadır. Kronik böbrek hastalığı, böbrek yapı ve işlevini etkileyen heterojen bozuklukları ifade eden genel bir terimdir. Glomerüler filtrasyonda azalmayı takriben böbreğin sıvı-solüt dengesini ayarlama yeteneğinde, metabolik ve endokrin fonksiyonlarında kronik ve progresif bozulma durumu olarak tanımlanabilmektedir. KBH sıklıkla yaşlıları etkilemektedir. Yaşın ilerlemesiyle birlikte böbreklerde birtakım yapısal ve fonksiyonel değişiklikler ortaya çıkar. Dolayısıyla, gelecekte hafif ve orta dereceli KBH’dan muzdarip hasta sayısının artması beklenmektedir. KBH, kalp ve beyin gibi diğer organlara zarar veren derin metabolik ve hemodinamik değişikliklere yol açar. Merkezi sinir sistemi anormallikleri ve bilişsel eksiklik, KBH’nın şiddeti ile ilerlemekte ve çoğunlukla hemodiyaliz hastaları arasında ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bireyleri sosyo-ekonomik yönden de etkilemektedir. Hastalarda KBH risk faktörlerinin erken tanınması temel noktayı oluşturmaktadır. Bu nedenle, risk altındaki gruplarda uygulanacak olası önleyici ve koruyucu tedavilerin tespiti ve hastalığın tedavisi için bu mekanizmaların incelenmesi gerekmektedir. Bu derleme, ilgili mekanizmalar hakkında mevcut bilgileri sunmaktadır.
Keywords : Fonksiyonel beyin değişiklikleri, Nörobilişsel yetenek, Renal replasman yöntemleri