OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E RİZE İSKELESİNİN LİMANA DÖNÜŞÜMÜ

Authors : Mustafa Arikan

Pages : 643-660

Doi:10.31765/karen.1361711

View : 93 | Download : 133

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Rize, MÖ 7. Yüzyılda, batısı Fener Burnu, doğusu Taşlıdere ile sınırlı bir koyun çevresinde bir koloni olarak Miletler tarafından kurulmuştur. Bu ilk yerleşim merkezine ulaşım, tamamen deniz yoluyla yapılmıştır. Kara ulaşımı ilk olarak Roma döneminde sağlanmıştır. Bununla birlikte Rize’nin büyük merkezlerle ulaşımı, Cumhuriyet dönemine kadar çok büyük oranda deniz yoluna bağlı kalmıştır. 19. Yüzyılda Karadeniz ticaretinde yaşanan yükseliş ile 93 Harbi’nden sonra Rize’nin sancak merkezi olması, şehrin ve iskelenin önemini arttırmıştır. Bu durum, Rize’de gelişmiş bir limana olan ihtiyacın yükselmesine sebep olmuştur. 1890’lı yıllarda şehirde iki adet ahşap iskele mevcuttur. Bunların yerine ilerleyen yıllarda demir ve betondan iskeleler inşa edilmiş, ancak bu iskeleler şehrin ihtiyacını tam karşılayamamıştır. 1960’lı yıllarda gelişmiş bir limana olan ihtiyaç daha da artmıştır. Buna rağmen Rize’nin nispeten durağan ekonomik yapısı ve Türkiye’nin yatırım öncelikleri, Rize limanının inşasını oldukça geciktirmiştir. 1969’da bir balıkçı barınağı yapmak için başlayan çalışmalar 1985’e kadar gelişerek devam etmiş ve bu çalışmalar sonucunda Rize limanı inşa edilmiştir. Başlangıçta Türkiye Denizcilik İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından işletilen liman, 1997’de özelleştirilmiştir. Bu çalışma, Rize limanının inşasıyla ilgili tarihî süreci ortaya koymayı ve limanın bugünkü durumu hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Rize, Liman, Karadeniz, Ticaret