Klebsiella spp.’ye Karşı Bazı Antibiyotiklerin Aktivitelerinin Box-Behnken Modeli Kullanılarak İstatistiksel Optimizasyonu

Authors : Hatice Aysun MERCİMEK TAKCI, Pemra BAKIRHAN, Hüseyin KAYRAN, Kardelen BÜLBÜL

Pages : 36-47

Doi:10.31466/kfbd.674547

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2020-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Eritromisin (15 µg/disk), kloramfenikol (30 µg/disk), streptomisin (10 µg/disk) ve tetrasiklin (30 µg/disk) standart antibiyotiklerinin Klebsiella spp.’ye karşı antibakteriyel aktivitelerinin arttırılması için inkübasyon sıcaklığı (25-49°C), besiyeri başlangıç pH’sı (5-10) ve inkübasyon süresi (6-24 saat) bağımsız değişkenlerinin etkisi Box Behnken deney tasarım modeli kullanılarak optimize edilmiştir. Antibakteriyel aktiviteler Kirby-Bauer disk difüzyon metoduna göre analiz edilmiştir. Eritromisin ve streptomisin standart antibiyotikleri için, inkübasyon sıcaklığı, pH ve inkübasyon süresi değişkenleri ile ajanların etki mekanizmaları arasında pozitif bir korelasyon bulunmuştur. İnkübasyon sıcaklığının 25°C’den 49°C’ye; besiyeri pH’sının 5’den 10’a ve inkübasyon süresinin 6 saatten 24 saate artışının suş üzerindeki antibakteriyel aktivitenin artışına sebep olduğu saptanmıştır. Eritromisin için en yüksek aktivite 22.50 mm inhibisyon zonu çapı ile 49°C; pH 7.5 ve 6 saat; 25°C; pH 10.00 ve 15 saatte belirlenmiştir. Streptomisin için ise 25°C; pH 10.00 ve 15 saatte en yüksek inhibisyon zonu 27.00 mm olarak kaydedilmiştir. Varyans analizi sonuçlarına göre, eritromisin ve streptomisin aktivitelerinin arttırılmasında model istatistiksel olarak anlamlı bulunurken (p˂0.05), kloramfenikol ve tetrasiklin antibiyotikleri için istatistiksel açıdan anlamsız (p˃0.05) bulunmuştur. Streptomisin aktivitesi üzerinde inkübasyon sıcaklığının etkisi, eritromisin üzerinde ise inkübasyon süresinin etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Her iki antibiyotiğin aktivitesi üzerinde inkübasyon sıcaklığı ve pH faktörlerinin etkileşimlerinin önemli olduğu saptanmıştır.
Keywords : Yüzey yanıt metodu, Klebsiella spp, Antibiyotik