MİTLER VE GERÇEKLER ARASINDA: GİRESUN’DA SEYYİD VAKKAS EFSANESİ VE GİRESUNLU SEYYİD MEHMED PAŞA

Authors : Feridun M EMECEN

Pages : 77-92

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2008-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Giresun kentinin Türkler tarafından fethi, diğer pek çok önemli şehirde olduğu gibi bir takım efsanelerin doğuşuna yol açmıştır. Bunlar arasında en iyi bilinen ve etrafında bir kahramanlık hikâyesi oluşturulan şahıs, başını teslim etmeyen şehit efsanesiyle de özdeşleşmiş olan Seyyid Vakkas’tır. Onun adını taşıyan türbesinin de bu efsanenin yaygın hâle gelmesinde önemli payı olmuştur. Mitolojik unsurlarla süslenen muhayyel bir şahsiyetin giderek tarihi bir kimliğe kavuşma tehlikesi, konuyu ilmi zeminde ele almayı mecburi kılmıştır. Seyyid Vakkas muhtemelen Giresun’un Osmanlı fethi öncesi Türkmen faaliyetleriyle ilgili olarak halkın zihninde kalan hikâyelerle ortaya çıkmış; Osmanlı dönemi sırasında şehirde bir cami yaptırıp, mahalleye de adını veren Seyyid Mehmed Paşa ile de bir bakıma aynileştirilmiş olmalıdır. Seyyid Mehmed Paşa veya kısaca Seyyid Paşa, Giresun tarihinde adı pek bilinmeyen XVII. asır başlarında bir ara şehre hâkim olan Osmanlı idarecisidir. Onun bugün Kapu Cami adıyla bilinen caminin ilk banisi olduğu bilinmektedir. Cami yakınındaki mezarının bilahare peygamber sülalesine mensup olanlar için kullanılan “Seyyid” unvanının da tesiriyle halk arasında efsanelere boğularak Seyyid Vakkas’a dönüştürüldüğü ve ona ait olarak gösterilmeye başlandığı söylenebilir.
Keywords : Anahtar Sözcükler Giresun, Seyyid Vakkas, Seyyid Mehmed Paşa, Seyyid Paşa Camii, Kapu Camii, Seyyid Paşa Cami Kitabesi