HURUFAT DEFTERLERİNE GÖRE KUMRU’DA (SERKİZ, KEŞDERESİ VE MEYDAN KAZALARI) CAMİLER, MESCİTLER VE GÖREVLİLERİ (1689-1834)

Authors : Abdullah BAY

Pages : 75-98

Doi:10.18220/kid.1201493

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2022-11-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu incelemede şehir tarihinin ana kaynakları arasında yer alan Hurufat defterlerinden ve bölge hakkında bilgi veren diğer bazı belgelerden hareketle Kumru çevresindeki kırsal yerleşim yerlerinde kurulmuş vakıflar, dinî yapılar, görevliler ve ücretleri incelenecektir. Kazalar hakkında tutulan Hurufat defterlerinde bölgenin idarî, dinî, sosyal ve ekonomik durumu ile ilgili önemli bilgiler bulunmaktadır. Tutulduğu zaman dilimi değerlendirildiğinde, bu defterler bölgenin yaklaşık iki yüzyıllık bir dönemini tespit etme imkânı sunmaktadır. Osmanlı döneminde bölgenin idari birimleri olan Meydan, Serkiz ve Keşderesi kazalarında 1690 ile 1830 yılları arasında çok sayıda dini yapı hizmet veriyordu. Hizmet veren bu binaların her türlü finansmanı ise vakıflarla karşılanıyordu. Kazalarda inşa edilen camiler, mescitler ve buralarda görevli kişilerin masraflarını karşılamak üzere hayırsever kişiler tarafından birçok para vakfı kurulmuştur. Vakfedilen bu paralar İslam hukukuna uygun şekilde düzenlenmiş bir çeşit gelir sistemiyle borç verilerek değerlendirilmiş, elde edilen gelirler, dinî ve sosyal yapıların bakım ve onarımlarının sağlanması ve görevlilerin maaşlarının karşılanması için harcanmıştır.
Keywords : Kumru, Meydan, Serkiz, Keşderesi, Cami, Mescid, Vakıf, Hurufat, Sergiz, Mosque, Masjid, Foundation