EPİGRAFİK, NÜMİZMATİK VE ARKEOLOJİK VERİLER IŞIĞINDA TOKAT\\\'TA ZEUS KÜLTÜ

Authors : Şengül Dilek Ful

Pages : 67-90

Doi:10.18220/kid.1680147

View : 69 | Download : 67

Publication Date : 2025-04-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde Orta Karadeniz Bölümü’nde antik dönemde ise Pontus olarak adlandırılan bölgenin sınırları içerisinde yer alan Tokat kenti, Geç Kalkolitik Çağ’dan Osmanlı İmparatorluğu’na kadar kesintisiz olarak yerleşim görerek birçok uygarlığı bünyesinde barındırmış ve bu durumun sonucunda zengin bir kültürel yapıya sahip olmuştur. Sahip olduğu bu zengin kültür yapısının bir unsuru olan din olgusu da bünyesinde barındırdığı uygarlıklar tarafından şekillenmiştir. Tokat’ta yapılan araştırmalar ve ele geçen buluntular, kentte en yoğun tapınım gören tanrılardan birisinin, pagan dünyasının en büyük Olympos tanrısı olan Zeus olduğunu ortaya koymuştur. Anadolu’nun birçok antik bölgesinde farklı epitetlerle tapınım gördüğü bilinen Zeus’un, Tokat’ta, Epikarpios, Olympios, Nikephoros ve Pylaios epitetleri altında saygı gördüğü, Sulusaray (Sebastopolis), Zile (Zela), Niksar (Neokaisareia) ve Turhal (Gaziura) gibi merkezlerden ele geçen epigrafik, nümizmatik ve arkeolojik veriler tarafından kanıtlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Zeus’un Tokat’taki varlığını, Anadolu genelinde görülen Zeus kültleri ile birlikte bir bütün olarak ele alıp yazıtlar, sikkeler ve arkeolojik veriler aracılıyla ortaya koymak ve değerlendirmektir.
Keywords : Pontus Bölgesi, Tokat, Kült, Zeus, Yazıt