ZİRVEDEN SÜRGÜNE BİR OSMANLI DEVLET ADAMI: ÇARHACI ALİ PAŞA VE MUHALLEFATI

Authors : Edip Uzundal, Melek Kurt

Pages : 201-244

Doi:10.18220/kid.1680159

View : 111 | Download : 127

Publication Date : 2025-04-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Çarhacı Ali Paşa’nın üstlendiği idarî ve askerî vazifeler üzerinden hayatını ve vefatıyla birlikte kayıt altına alınan muhallefatını incelemektedir. Çarhacı Ali Paşa, Osmanlı İmparatorluğu’nun Tanzimat dönemi öncesi, modernleşme ve merkeziyetçilik politikalarının şekillendiği dönemde, önemli görevlerde bulunan bir devlet adamıdır. Dersaadet’te Sadaret Kaymakamlığı ve Kaptan-ı Deryalık görevlerini yürüttüğü süreçte sergilediği yükselme hırsı ve icraatları, onun idari görevlerle merkezden uzaklaştırılmasına neden oldu. Bu çerçevede Ağrıboz, Trabzon, Karaman, Sivas, Alanya ve Kars gibi vilayetlerde idarecilik yaptı. Ancak bu vazifelerinde sergilediği sert tutumlarından dolayı farklı dönemlerde Limni, Keşan, Ankara ve son olarak Tokat’a sürgün edildi. Çarhacı’nın Tokat’a sürgün emri ile başlayan müsadere süreci ve bu süreçte kayıt altına alınan muhallefatı, çalışmanın bir bölümünü oluşturmaktadır. 28 ve 29 numaralı Tokat Şer’iyye Sicil Defterlerinde konuyla ilgili 10 kayıt bulunmaktadır. Bu kayıtlar incelenerek Paşa’nın maddi durumu, sosyal ilişkileri, ailesi ve kullandığı eşyalar üzerinden yaşam tarzına dair bilgiler sunulacaktır. Çalışma, Çarhacı Ali Paşa’nın idari görevleri ve müsadere süreci üzerinden, devrin yönetim tarzını anlamayı da amaçlamaktadır. .
Keywords : Çarhacı Ali Paşa, Sürgün, Tokat, Tereke