Osmanlı Devletini Çöküşe Götüren Süreç “İstikrazlar Ve Düyun-U Umumiye İdaresinin Kurulması”

Authors : Nazım KURUCA

Pages : 79-0

View : 23 | Download : 3

Publication Date : 2011-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nin çöküşünü hızlandıran hadiselerin başında mali olayların geldiği ifade edilmektedir. Özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren bütçe açığını kapatmak için dış borç yoluna gidilmiştir. Kırım Savaşı’nın ardından yaşanan iktisadî gelişmelerin ışığında Büyük Britanya ve Fransa’dan dış borç alınmaya başlanmıştır. 19. yüzyıl öncesinde yaşanan bütçe açıklarının kapatılması için daha çok iç borçlanma tercih edilmekte idi. Ancak bütçe açıklarının artması ve devlet gelirlerinin de azalması neticesinde iç borçlanma bu açıkları kapatmak için yetersiz kalmaya başlamıştır. 1854 yılından itibaren başlayan dış borçlanma süreci, 1881 yılına gelindiğinde içinden çıkılmaz bir hal almıştır. Yaklaşık 27 yıllık bir süreç içinde devletin önemli gelir kalemleri yabancıların eline geçmiştir. Düyun-ı Umumiye İdaresi’nin kurulmasından itibaren belirli gelir kaynakları tamamen yabancı devletler tarafından kontrol edilmeye başlanmıştır. Bu arada ihtiyaç duyulan malî kaynaklar ise yine dış borçlanma sayesinde temin edilmeye çalışılmıştır. Osmanlı Devleti askerî ve siyasî alanda olmasa bile, 1881 yılından itibaren malî alanda tasfiye edilmeye başlandığını söylemek kuvvetle muhtemeldir.
Keywords : Osmanlı Devleti, Dış Borçlar, Düyun ı Umumiye İdaresi, 19 Yüzyıl, Fransa, Büyük Britanya