Trabzon ve Çevresinde Kullanılan Peştamal Dokumaları ve Günümüz Tasarımlarında Uygulanması

Authors : Hacer Nurgül BEGİÇ, Ceren ÖZ

Pages : 475-492

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2019-12-19

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanlık tarihinde korunma ihtiyacı ile birlikte var olan tekstil ürünleri, bedenimizi olumsuz hava şartlarından koruma ve örtünme dışında zaman içinde başka birçok işlevi de üstlenmiştir. Bu bağlamda dünyada giyim kültürü ve buna dayalı olarak dokumalar da çeşitlenmiş ve yöresel zenginliklerin bir parçası haline gelmiştir. Dünyada iletişim ağının hızlanması, sanayi ve teknoloji alanındaki gelişmelere bağlı olarak ticaretin küreselleşmesi kültürel çeşitliliğin yok olma tehlikesini de beraberinde getirmektedir. Anadolu coğrafyasında da birçok geleneksel giysi bu gelişmelerden etkilenerek giderek yok olmaktadır. Yapılacak çalışmalarla yöresel değerlerin kayıt altına alınması, günümüz şartlarında sürdürülebilir projelerle yaşatılması, bilinirliğinin arttırılması ve gelecek kuşaklara aktarılması önemlidir. Trabzon ili Akçaabat ilçesi oldukça köklü bir geçmişe sahiptir. Bu köklü geçmişin getirdiği geleneksel ve kültürel değerler yörede yaşatılmaya çalışılmaktadır. Kullanımına göre; keşan, peştamal veya dolaylık olarak adlandıran dokumalar yöredeki geleneksel kadın giyiminin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Keşan dokuması, kadınlar tarafından el tezgahlarında dokunan, renklerinde ve desenlerinde günümüze kadar çok fazla değişime uğramamış yöresel dokumalardandır. Geçmiş dönemlerde anneden kızına miras kalan bu dokuma tekniğinin; günümüzde sınırlı üretimlerle de olsa yapımı ve kullanımı sürdürülmektedir. Bu dokumalar günümüzde el tezgahları yerine daha seri olarak makinalarda üretilmektedir. Türkiye'nin geleneksel moda pazarlarından birinin arasına girmesi ve ülkenin moda tasarım algısının oluşmasında kültürel öğelerin kullanımı ve yorumlanması önemlidir. Bu çalışmada geleneksel giyim öğelerinden biri olan yöresel keşan dokumasının kullanım nedenleri, üretiminde kullanılan malzemeler, kullanım alanları ve çeşitleri incelenmiş, yöre halkı ile görüşmeler gerçekleştirilmiş ve bu dokumanın küresel ve ülke bazlı moda sektöründe kullanılabilir ve sürdürülebilir kılınması amacı ile tasarımlar yapılmıştır
Keywords : Peştamal, Keşan, Dolaylık, Yöresel Dokuma, Trabzon, moda tasarım