Türkiye’de Döviz Kuru Hareketleri ve Kamu Borcu İlişkisi

Authors : Umut AKDUĞAN

Pages : 75-97

Doi:10.38155/ksbd.665188

View : 13 | Download : 13

Publication Date : 2020-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Kamu borcu ile döviz kuru arasındaki ilişki, iki farklı açıdan ele alınabilmektedir: i) Döviz kuru hareketleri, döviz cinsinden veya dövize endeksli borç stoku kanalıyla toplam kamu borcu miktarını değiştirebilmektedir. ii) Kamu borcundaki artış, ekonomiye ilişkin risk algısını arttırıp yabancı sermaye çıkışına neden olarak, döviz kurunu yükseltebilmektedir. Bu çalışmada; Türkiye’de 2001 krizi sonrası dönemde, kamu borcu ile döviz kuru arasındaki ilişkinin yönü, borç stoku bileşenleri kapsamında ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu bağlamda, 2002-2019 dönemi aylık verileri kullanılarak uzun dönemli ilişkiler Johansen eşbütünleşme yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Devamında, vektör hata düzeltme (VEC) modelleri yardımıyla değişkenler arasındaki dinamik ilişkiler incelenmiştir. Bulgular; toplam borç stoku, dış borç stoku ve döviz cinsinden toplam borç stokunun reel döviz kuru değişkeni üzerinde anlamlı etkisinin olduğunu, diğer taraftan reel döviz kuru değişimlerinin iç borç stoku ve Türk Lirası cinsinden toplam borç stoku üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar, döviz cinsinden kamu borcu ve toplam borç yükü artışının, risk algısını olumsuz etkileyerek döviz kuru şoklarına neden olabileceğine işaret etmektedir.
Keywords : Kamu Borcu, Reel Döviz Kuru, VAR Analizi