Bir Uyarlama Örneği Olarak "Gâvḫûnî" Filminin Değerlendirmesi

Authors : Aysel Yildiz Erol

Pages : 688-696

Doi:10.38155/ksbd.1355074

View : 38 | Download : 48

Publication Date : 2023-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Dilimize Fransızcadaki adaptation üzerinden giren ve uyarlama olarak karşılık bulan bu terim; medyada ortaya konulmuş olan bir içeriğin gözden geçirilerek başka bir medyada yeniden gösterilmesi anlamındadır. Dünyada olduğu gibi, İran sinemasında da oldukça sık uyarlama yapılmaktadır. İncelediğimiz Gâvḫûnî romanı Ca‘fer Muderris Ṣâdıḳî tarafından 1983 yılında yayımlanmış, İranlı ünlü yönetmen Behrûz Efḫumî tarafından kelimesi kelimesine bir uyarlama ile beyaz perdeye aktarılmıştır. Rüyalar, psikanalizde bireyin bilinçaltındaki düşüncelerini açıklayan ana unsurlardan biri olarak kabul edilmektedir. Ayrıca edebiyatta ve sinemada önemli bir yerdedir. Ele aldığımız bu hikâyede genç bir adamın bunalımlı rüyaları üzerine bir konu işlenmektedir. Filmin öyküsü, romanın öyküsü ile birebir aynıdır. Romanda ve filmde 24 yaşında bir gencin kendi hayatından bir hikâye anlatılmaktadır. Çocukluk zamanını İsfahan’da geçiren anlatıcı beş yıldır Tahran’da yaşamaktadır. Ana kahraman, babasının ölüm haberini alınca İsfahan’a döner. Bir süre sonra da halasının kızıyla mutsuz bir evlilik yapar. Olay örgüsünde rüya ve uyanıklık durumu iç içe olduğu için, değerlendirmede psikanalitik çözümleme yöntemi seçilmiştir. Bu yöntem sadece insanlar için algılanmaktayken aksine sinema gibi çeşitli sanat dallarında ortaya konan eserler için de uygulanabilecek önemli bir yöntemdir.
Keywords : İran Sineması, psikanalitik çözümleme, uyarlama, rüya, bataklık