Hâlid b. Velîd`in Savaş Taktikleri

Authors : Bilal GÖK, Merve ZEYBEK

Pages : 67-86

Doi:10.47169/samer.1290200

View : 111 | Download : 37

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Savaşlarda kullanılan taktikler savaşın sonucu açısından önemlidir. Müslümanlar farklı coğrafyalarda fetih faaliyetlerini sürdürürken çeşitli şartları göz önünde bulundurdular. Bunun sonucu olarak da farklı savaş taktiklerini kullandılar. Hz. Peygamber, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’in savaşın zorluklarını ve harp sanatını bilen komutanlar tayin ettiklerini görmekteyiz. Hâlid b. Velîd, Hz. Peygamber’in “seyfullah” lakabı verdiği sahabi ve meşhur komutandır. O, gösterdiği kahramanlıklar, kullandığı üstün savaş teknikleri ve ileri görüşlülüğü ile çağdaşları içerisinden temayüz etmiştir. Hâlid, Müslüman olduktan sonra üç yıl Hz. Peygamberin sohbetinde ve emrinde bulundu. Daha sonra Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer dönemlerinde de İslâm toplumuna hizmet etti. Günümüze değin Hâlid’in hayatı hakkında birçok eser kaleme alındığı halde, onun savaş taktiklerini anlatan müstakil bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmanın amacı, savaş esnasında vaziyet ve şartlara göre strateji üretme becerisine sahip olan Hâlid’in kullandığı savaş taktiklerini tanıtmaktır. O, yaptığı savaşlar esnasında vur-kaç, istihbarat toplama, orduyu birliklere ayırma, kuşatma ve psikolojik savaş taktiği gibi birçok savaş taktiğini kullanmıştır. Hâlid’in askeri faaliyetleri arasında istihbarat çalışmalarının da ayrı bir yeri vardır. Cezîre bölgesinin fethi aşamasında, onun yaptırdığı istihbarat faaliyetleri sayesinde İslam ordusunun hızlıca ilerlemesi mümkün olabilmiştir. Ayrıca Hâlid’in, Mûte harbinde uyguladığı askeri birliklerin yerlerini değiştirme ve vur-kaç yöntemi, İslam ordusunu tamamen yok olmaktan kurtarmıştır. Hâlid, Yermük savaşında ordunun merkez, sağ ve sol kanatlarını bölüklere ayırmış, her birinin başına bir komutan tayin ederek daha önce Müslümanlar tarafından bilinmeyen bir taktik geliştirmiştir. Çalışmada zikri geçen bu vb. hususlar detaylı şekilde ele alınacaktır.
Keywords : Hâlid b Velîd, Komutan, Savaş, Strateji, Silah, Asker