Cahiliye Dönemi Medine’sinde Arap-Yahudi İlişkileri Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Bilal TOPRAK, Fatih ZENGİN

Pages : 1-26

Doi:10.47169/samer.1290248

View : 95 | Download : 62

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hicretten önceki adıyla Yesrib, antik döneme uzanan tarihiyle Arabistan’ın önemli bir şehridir. Buradaki su kaynakları ve tarım arazileri sayesinde tarih boyunca birçok topluluk Yesrib’e yerleşmiştir. Bu makale Yesrib’e yerleşen topluluklardan Yahudiler ile onlardan sonra gelen Evs ile Hazrec kabilelerine ve aralarındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Yahudilerin buraya nereden geldikleri konusu özellikle Müslüman tarihçiler tarafından değerlendirilmiş ancak bir uzlaşıya varılamamıştır. Yesribli Arapların Yemen kökenli oldukları konusu ise tartışmasızdır. Kâhtanî asıllı Evs ve Hazrec kabilelerinin ataları Yemen’den kuzeye göç eden Ezd kabilesinin kollarına mensuptur. Medine’deki bu iki topluluğun İslam öncesi dini ve sosyal yapıları ile bunların birbirleriyle ilişkileri hicret sonrası Medine’yi doğrudan etkilemiştir. Önceleri aralarında cari olan savaş hukuku Arapların galibiyetiyle sonuçlanmış, akabinde fiilî bir siyasi ortam oluşmuştur. Arap galibiyetinden sonra da Yahudiler şehrin ticari hayatına hâkim olmaya devam etmişler ancak zaman zaman Araplarla ortaklıklar kurmuşlardır. Medine Yahudilerinin dünyanın geri kalan Yahudileriyle irtibatlarının zayıf olduğu görülmektedir. Bu durum onların Araplarla çok daha yakın ilişkiler geliştirmesine ve onlardan etkilenmelerine yol açmıştır. Dil ve kültür açısından Arap örfüne büyük oranda uyum sağlayan Yahudiler, yine de benliklerini yitirmemiş, inanç konusunda ise putperest Araplardan ayrışmışlardır.
Keywords : Dinler Tarihi, Siyer, Cahiliye, Medine, Yahudiler, Araplar