OSMANLI BASININDA (HAZİNE-i EVRAK ÖRNEĞİ) İKTİSADİ TEFRİKACILIK: MAHMUD CELALEDDİN’İN EKONOMİ POLİTİĞİ İLE SUPHİ PAŞA’NIN LAYİHASI

Authors : Kenan DEMİR

Pages : 263-283

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde gazeteler bir okul vazifesini icra etmiş ve gazetelerin yayım politikasının önemli unsuru halkı eğitmek olmuştur. Gazetelerin halkı eğittiği konulardan biri de iktisadi konuları oluşturmuştur. Osmanlı Devleti’nde modern iktisat düşüncesinin halka yayılmasında en önemli aracı gazeteler gerçekleştirmiştir. Halk gazeteler vasıtasıyla bu ilimle tanışmış ve bu ilmin kurallarını gazetelerde yayımlanan iktisadi alakalı yazılar ile iktisadi kitap tefrikalarıyla öğrenmiştir. Gazetelerde birçok iktisadi kitabın tefrikası yapılmış ve yayımlanan kitapların dili basit olması ve soru-cevaplı yani karşılıklı konuşma şeklinde verilmesi bu tefrikalarla amacının iktisadi ilminin öğretilmesi olmuştur. II. Abdülhamit döneminin önemli bir fen ve edebiyat dergisi olan Hazine-i Evrak dergisinde de iktisatla alakalı iki kitabın tefrikası yapılmıştır. Kitaplardan biri modern tarzda yazılmış kitabın bir bölümünün “Ekonomi Politik: İlmi Emval-i Milliye” başlığıyla verilmesidir. Diğeri de Suphi Paşa’nın 1865’te padişaha sunduğu geleneksel görüş doğrultusunda yazılan maliye alakalı risalesidir. Bu iki tefrika ile Hazine-i Evrak dergisi okurlarına ekonomi alakalı konularda halkı eğitmeyi amaçlamıştır. Çalışmada bu iki tefrikanın içeriği verilerek gazetelerde halka öğretilmesi amaçlanan ekonomi anlayışı aktarılmıştır.
Keywords : Suphi Paşa, Mahmud Celaleddin, Osmanlı İktisat Düşüncesi