Karamanlı Âşık Güldiken’in Eğitim Anlayışı ve Şiirlerinde İşlediği Eğitim Unsurları

Authors : Mehmet ÇETİNKOL, Mustafa ÇETİNKOL

Pages : 314-326

Doi:10.47948/efad.1204326

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Âşıklar, kökleri bilinmez dönemlere kadar uzanan bir geleneğin günümüzdeki temsilcileridir. İçinde yetiştiği ve yaşadığı halkının duygularını, hayallerini, düşüncelerini yansıtan bir ayna olan bu şairler; farklı isim ve sıfatların yanında zaman zaman “halk ozanı, halk âşığı” gibi isimlerle de anılmıştır. Onlar toplumun sözcülüğünü üstlenmiş ve insanlara kılavuz olmuşlardır. Hayattaki önemli kavramlardan biri olan “eğitim”, âşıkların şiirlerinde de zaman zaman işlenmiştir. Çünkü eğitim ve edebiyat/şiir ilişkisi oldukça kuvvetlidir ve âşıkların toplumsal işlevlerinin içinde “eğitim” de yer almaktadır. Geçmişten günümüze açıkça görülmüştür ki âşıkların; toplumun aksayan yönlerine temas edip bireyleri uyarma, şiirleriyle toplumu ve bireyi doğru yola sevk etme ve halkına güzel olanı gösterip onlara örnek olma gibi hasletleri de vardır. Bu yüzden birçok âşık; eğitime, okumaya, bilgiye önem vermiş ve şiirlerinde bu temaları işlemiştir. Eğitimle ilgili hususları şiirlerine taşıyanlardan biri de günümüz âşıklarından “Karamanlı Âşık Güldiken”dir. Güldiken; birçok şiirinde okulun, ilmin, kitabın, öğretmenin, öğrencinin, çalışkanlığın önemini dile getirerek idealize ettiği eğitim anlayışını sergilemiş hatta âşık, eğitim unsurlarına bazı şiirlerinde detaylı olarak insert ignore into journalissuearticles values(ders, kırık notlar, okul kaydı, veli toplantısı vb.); yer vermiştir. Güldiken; insanlığın geleceğini, okumada ve eğitimde görmüştür. Bu çalışmada, Karamanlı Âşık Güldiken’in eğitim anlayışı ve şiirlerinde işlediği eğitim unsurları ortaya konmuştur. Çalışmada nitel yöntemler izlenmiş; literatür tarama, içerik analizi/metin tahlili ve görüşme yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın amacı; Âşık Güldiken’in eğitim anlayışını ve şiirlerindeki eğitim unsurlarını tespit ederek eğitim bağlamında topluma doğru örnekler, öneriler sunmak ve bu konuda bir farkındalık oluşturmaktır.
Keywords : Âşık edebiyatı, Karamanlı Âşık Güldiken, eğitim, eğitim unsurları, Literature of âşıks, education, elements of education