İBN HALDUN’UN FİKRİYATINI ULUSLARARASI TARİHSEL SOSYOLOJİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRMEK

Authors : İbrahim Kurnaz

Pages : 647-668

View : 98 | Download : 81

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihsel Sosyoloji ile Uluslararası İlişkiler disiplini arasında Soğuk Savaş sonrası artan etkileşimin tarihsel ve entelektüel kökleri vardır. Bu kökler bakımından Tarihsel Sosyoloji’nin faydalanacağı düşünürlerden biri İbn Haldun’dur. Mukaddime, İbn Haldun’un sosyolojik, politik, ekonomik ve kültürel konulara ilişkin analizlerine dayanmaktadır. Çalışmasındaki amacı, konusu insanın sosyal organizasyonu olan kendine özgü bağımsız bir bilim ortaya çıkarmaktı. Bu çalışma alanı Tarihsel Sosyoloji’nin alanına girmektedir. Çünkü analizlerinde sosyolojik düşünce ile tarihsel gözlemi birbirine bağlamanın öneminden bahsetmektedir. O, tarihsel bir bağlamda sosyal, kültürel, dini ve ekonomik faktörler ve bunların birbirleriyle olan karmaşık ilişkilerini analiz ederek esas olarak siyasal düzenlerin nasıl yükselip gerilediğiyle ilgilenmiştir. Bu nedenle fikirleri Tarih ve Sosyoloji’yi birleştiren Uluslararası İlişkiler’in tarihsel sosyolojik analizinin örneğini temsil eder. Bu çalışma Tarihsel Sosyoloji’nin İbn Haldun’dan hareketle toplumsal değişim analizi, Avrupa merkezli olmayan tarihsel sosyolojisi, sosyo-ekonomik temeller üzerinden tarihin maddeci yorumu, asabiyet kuramı ve bu kuram üzerinden kullandığı diyalektik yöntem ve son olarak döngüler kuramı gibi analizlerine odaklanmıştır.
Keywords : İbn Haldun, Tarihsel Sosyoloji, Uluslararası İlişkiler Disiplini, Asabiye Kuramı