Ladin Ormanlarımızda Rhizophagus grandis (Gyllenhal)’in Dendroctonus micans (Kugelann) Popülasyonlarına Yerleşmesi ve Predatörün Kolonizasyon Düzeyleri

Authors : Hazan ALKAN AKINCI, Mahmut EROĞLU, Gonca Ece ÖZCAN

Pages : 137-146

View : 21 | Download : 15

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dendroctonus micans (Kugelann) (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae), 1960’lı yılların sonunda ilk istilasının görüldüğü yaklaşık 300 bin ha büyüklüğündeki Türkiye’nin doğu ladini, Picea orientalis (L.) Link. ormanlarının hemen hemen tamamına yayılmış ve kesilenlerle birlikte ladin ağaçlarının %35.3’üne zarar vermiştir. İlk olarak 1985 yılında başlatılan ve kesintisiz olarak sürdürülen D. micans’ın biyolojik mücadelesinde bugüne kadar sekiz milyon dolayında Rhizophagus grandis (Gyllenhal) (Coleoptera: Rhizophagidae) ergini üretilerek saldırı alanlarındaki bulaşık ağaçlara yerleştirilmiştir. Bu alanlara çoğunlukla 50-100 çift/ha oranlarında ve düşük sayılabilecek yoğunluklarda R. grandis erigini verilmiştir. Türkiye’nin ladin ormanlarında, 900-2100 m yükseltilerde 120 deneme alanında toplam 3010 ağaç incelenmiş ve D. micans’ın populasyonarına R. grandis’in yerleşmesi ve kolonizasyon düzeyleri araştırılmıştır. Örnekleme alanlarının %90’nında D. micans ve bu alanların %30.6’sında da bu türün özgün yırtıcısı R. grandis saptanmıştır. D. micans saldırısının sürdüğü ağaçların %14.5’inde ve galerilerinin %14.9’unda R. grandis saptanmıştır. Bu galerilerde, 603 R. grandis ergin ve larvası ile toplam 3043 D. micans ergin, yumurta, larva ve pupası bir arada sayılmıştır. R. grandis’in örnekleme zamanındaki etkinliği bulunduğu galerilerde %78 ve bulunduğu örnekleme alanlarında %24 olarak bulunmuştur. R. grandis’in D. micans’a oranı 1.8 kat artmış olmasına rağmen, mevsim sonundaki etkililiğinin, mevsim başı ve ortasına oranla ortalama %17.8 oranında azaldığı saptanmıştır
Keywords : Rhizophagus grandis, biyolojik mücadele, kolonizasyon düzeyleri