İbn-i Haldun ve Bediüzzaman Said Nursi'de Çevre-Ekonomik Gelişme İlişkisi

Authors : Perihan DUTLU ERTEN

Pages : 69-85

Doi:10.31120/0.2018.27

View : 27 | Download : 11

Publication Date : 2017-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada ilk olarak İbn-i Haldun’da fiziki-sosyal çevrelerin toplumların ekonomik gelişmelerini nasıl etkilediği ele alınacak, daha sonra ise aynı olgunun Bediüzzaman S. Nursi’de nasıl değerlendirildiği incelenecektir.  İbn-i Haldun’a göre ekonomik gelişmeyi uyaran unsurların başında çevresel unsurlar gelir. Düşünür bunu bedevi hayatın zorluklarından kurtularak hazari hayata geçiş süreci olarak açıklar. Çünkü bedevi hayat şartlarında gelişme daha zordur. Diğer yandan bedevi hayat süren bireylerin hazari hayat sürenlere karşı çalışkanlıkları, cesaretleri, fedakarlık ve kahramanlıkları daha yüksektir. Ancak bu hasletler ekonomik refah arttıkça azalma eğilimine girer.  Benzer düşünceleri Said Nursi’de de bulmak mümkündür. Ona göre de fiziki şartlar ve çevre ekonomik gelişme için önemli bir faktördür. Çevrenin yanında Nursi, nüfus yoğunluğu, madenlerin bolluğu, coğrafyanın ulaşım ve taşıma imkanlarını kolaylaştırır nitelikte olması gibi faktörleri de sayar. Nursi’ye göre gelişmeyi uyaran ve zorunlu hale getiren başka bir faktör “ihtiyaç” faktörüdür. Nursi’ye göre ihtiyaç “medeniyetin pederi ve terakkiyatın müessisi’dir...” 
Keywords : İbn i Haldun, Bediüzzaman Said Nursi, Ekonomik Gelişme, Ekonomik Gelişmenin Dinamikleri, Fiziki ve Sosyal Çevre, Yerleşik Toplum, Göçebe Toplum