The Environment and Early Influences Shaping Political Thought of Niyazi Berkes in British Cyprus, 1908-1922

Authors : Şakir DİNÇŞAHİN

Pages : 65-89

View : 25 | Download : 19

Publication Date : 2009-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Akdeniz’deki Osmanlı adası Kıbrıs’ın Lefkoşa şehrinde dünyaya gelmiştir. Niyazi Berkes’in çocukluk ve yetişme döneminde entelektüel kişiliğini belirgin bir biçimde etkilemiş olan üç temel olgudan bahsedilebilir. Bunlardan birincisi Kıbrıs’taki özgür düşünce ortamı, ikincisi Kıbrıs’taki Müslüman ve Ortodoks cemaatlerin uluslaşma sürecine girmeleriyle beraber ortaya çıkan etnik gerilimdir. Sonuncusu ise Birinci Dünya Savaşı 1914–1918 ile Anadolu’daki bağımsızlık mücadelesinin Kıbrıs’taki MüslümanTürk ahali üzerinde yarattığı travmadır. Bu olgulardan Kıbrıs’taki liberal düşünce ortamı, Niyazi Berkes’in özgürlükçü bir aydın olmasının temellerini atmıştır. Kıbrıs’taki etnik gerilim ise Berkes’in ırkçılık-karşıtı tutumuna zemin hazırlamıştır. Yunanistan’ın büyük güçlerle, özellikle de İngiltere ile işbirliği içinde Anadolu’da ilerlemesi ise Niyazi Berkes’in anti-emperyalist ve vatansever taraflarını hazırlamıştır. Sonuç olarak, bu makalede entelektüel kişiliğinin oluşumunu etkileyen olgular çerçevesinde Niyazi Berkes’in çocukluğu ve yetiştiği ortam ele alınmıştır
Keywords : Niyazi Berkes, Milliyetçilik, Kimlik Oluşum Süreçleri, İngiliz İdaresi, Jön Türkler, Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı