NATO’NUN AÇIK KAPI POLİTİKASI ÇERÇEVESİNDE BELİREN GÜVENLİK PARADOKSLARI VE TRANSATLANTİK İLİŞKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Authors : Hasan Yiğit

Pages : 1122-1148

Doi:10.54688/ayd.1380937

View : 47 | Download : 69

Publication Date : 2024-07-07

Article Type : Review Paper

Abstract :Soğuk Savaş dönemi boyunca ve sonrasında Avrupa-Atlantik bölgesinde savunma ve güvenlik alanlarında sahip olduğu güçlü ve özel konumu ile varlığını koruyan NATO, Avrupa kıtasında kendi kendine yeten, bağımsız bir savunma ve güvenlik oluşumunun gelişmesini engellemiştir. Soğuk Savaşın sona ermesi ile bölgede algılanan tehdit unsurları da değişmeye başlamış, önceleri tekil bir karaktere sahip olan (SSCB) tehdit algısı yerini terörizm, mülteci akımları, ırkçılık, İslamafobia gibi istikrarsızlık unsurlarına bırakmıştır. Kuşkusuz transatlantik ilişkilerde Soğuk Savaş dönemi boyunca ortak tehdit olarak algılanan SSCB’nin varlığının 1990’lı yılların başında sona ermesi ile güvenlik algılamasında zorunlu bir değişim ve dönüşüm yaşanmıştır. Yeni dönemde NATO-AB arasında birçok işbirliği alanı doğarken diğer taraftan kaçınılmaz olarak çatışma alanları da gün yüzüne çıkmıştır. Beliren bu çatışma alanlarının başında Atlantik-Avrupa bölgesinde savunma ve güvenlik alanlarında aktörler arasında nasıl bir rol ayrışmasının olacağı gelmektedir. Soğuk Savaş dönemi boyunca NATO kapsamında güvenliği sağlanan AB üyeleri artık kendi savunma mekanizmalarını kurup ABD’ye olan bağımlılıklarını azaltmanın yollarını aramaktadır. ABD ise geleneksel olarak NATO’nun sahip olduğu güvenliği sağlama misyonunu farklı sahalara da yayma amacını taşımaktadır. Bu bağlamda söz konusu çalışmada NATO’nun son dönem genişleme isteğinin bölge güvenliğini nasıl etkilediği, geleceğe yönelik nasıl yansımalar meydana getireceği analiz edilecektir.
Keywords : NATO, ABD, AB, Transatlantik güvenlik